Αντιοξειδωτικά και καλοκαίρι

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία αυξάνεται. Αυτήν την περίοδο λοιπόν, η προστασία του δέρματος είναι επιτακτικής σημασίας. Ευτυχώς, η τεχνολογία προσφέρει πληθώρα ειδικών προϊόντων για την προστασία της ανθρώπινης επιδερμίδας.

Εκτός όμως από τα τεχνικά όπλα, η προνοητική φύση προσφέρει στον άνθρωπο μεγάλη ποικιλία φυσικών προστατευτικών μέσων. Μιλάμε για τροφές με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, που αφθονούν κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Πού θα βρω τα αντιοξειδωτικά στη διατροφή μου;

Φρούτα και λαχανικά

Τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν δύο από τους σημαντικότερους συμμάχους στην προσπάθεια προστασίας από την ηλιακή ακτινοβολία. Εκτός από τις αντιοξειδωτικές βιταμίνες (Α, C και E), που ενισχύουν την αντοχή του δέρματος στην ηλιακή ακτινοβολία, κυρίαρχο ρόλο στην αντηλιακή προστασία έχουν τα καροτενοειδή (π.χ. λουτεϊνη, β-καροτένιο, λυκοπένιο).

Ποικίλα φρούτα και λαχανικά που ευδοκιμούν την περίοδο του καλοκαιριού αποτελούν σημαντικές πηγές καροτενοειδών.

Πηγές β-καροτενίου

  • Καρότα
  • Βερίκοκα
  • Ροδάκινα
  • Πεπόνι
  • Σπανάκι

Πηγές λυκοπενίου

  • Τομάτα
  • Κόκκινο γκρέιπφρουτ
  • Καρπούζι

Πηγές ζέας-ξανθίνης

  • Μπρόκολο
  • Κουνουπίδι
  • Σπαράγγια
  • Λαχανάκια Βρυξελλών

Πηγές λουτεΐνης

  • Σπανάκι
  • Πράσινα φασόλια
  • Λάχανο

Τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη Ε και καροτενοειδή

Όπως φανερώνουν οι μέχρι τώρα ενδείξεις, έχουν φωτοπροστατευτική δράση. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα καροτενοειδή προστατεύουν από το ερύθημα, που προκαλείται από την έντονη έκθεση στη UVA και UVB ακτινοβολία, απορροφούν διάφορα μήκη κύματος της UV ακτινοβολίας και προφυλάσσουν  το δέρμα από τις οξειδωτικές μεταβολές που προκαλεί, η υπεριώδης ακτινοβολία.

Επίσης, φαίνεται πως η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε βιταμίνη Ε (ελαιόλαδο, ξηροί καρποί) και C (εσπεριδοειδή, μπρόκολο, κουνουπίδι, φράουλες, πιπεριές, τομάτες κ.α.) και η παράλληλη εφαρμογή αντηλιακών προϊόντων που περιέχουν τις ίδιες βιταμίνες, προστατεύει σημαντικά από την ηλιακή ακτινοβολία.

Πράσινο Τσάι

Επιπρόσθετα, σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια καταπολέμησης των δυσάρεστων επιπτώσεων της έκθεσης στον ήλιο μπορεί να διαδραματίσει το πράσινο τσάι. Το εκχύλισμα του πράσινου τσαγιού είναι εξαιρετικά πλούσιο σε αντιοξειδωτικά.

Η κύρια κατηγορία των αντιοξειδωτικών που βρίσκονται στο πράσινο τσάι είναι οι πολυφαινόλες. Σε σύγκριση με τα υπόλοιπα είδη τσαγιού (μαύρο, oolong), το πράσινο τσάι προσφέρει τη μεγαλύτερη ποσότητα πολυφαινολών. Από τις πολυφαινόλες του πράσινου τσαγιού, οι περισσότερο μελετημένες και συνδεδεμένες με την προστασία ενάντια στην ηλιακή ακτινοβολία είναι οι κατεχίνες και κυρίως η EGCG (epigallocatechin-3-gallate).

Προστατεύει το πράσινο τσάι από τον καρκίνο του δέρματος;

Η σύνδεση της UV ακτινοβολίας με διάφορες ασθένειες του δέρματος, όπως το μελάνωμα ή οι διάφοροι άλλοι τύποι καρκίνου του δέρματος, είναι αδιαμφισβήτητη. Πολλές έρευνες μελέτησαν στον αντίποδα, την επίδραση των πολυφαινολών του πράσινου τσαγιού ή συγκεκριμένα της EGCG, στην αναστολή όσων προκαλεί η έκθεση στη UV ακτινοβολία.

Σε μία πρόσφατη ανασκόπηση ερευνών το 2010 αξιολογήθηκαν έρευνες που μελέτησαν την επίδραση διάφορων πολυφαινολών, ανάμεσά τους και αυτών του πράσινου τσαγιού. Διαπιστώθηκε, ότι οι πολυφαινόλες μπορούν να προστατεύσουν το δέρμα από την ηλιακή ακτινοβολία ακόμα και από καρκίνο του δέρματος.

Μία άλλη έρευνα, η οποία μελέτησε την επίδρασή των πολυφαινολών στο ανθρώπινο δέρμα, είχε ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Θεραπεία του ανθρώπινου δέρματος με EGCG, έδειξε επιβράδυνση του ερυθήματος που προκαλούσε η UVB ακτινοβολία.

Επιπλέον, οι πολυφαινόλες του πράσινου τσαγιού σχετίστηκαν αρνητικά με το καρκίνο του δέρματος.

Τέλος, μία ακόμη βιβλιογραφική ανασκόπηση του 2009, φανέρωσε ότι το αντιοξειδωτικό περιεχόμενο του πράσινου τσαγιού, το οποίο οφείλεται στις πολυφαινόλες που περιέχει, μπορεί να αποτελέσει σημαντικό όπλο για την προστασία του ανθρώπινου δέρματος από την ηλιακή ακτινοβολία.

Συμπεράσματα

Κατά τη διάρκεια λοιπόν του καλοκαιριού, είναι σημαντικό να δοθεί προσοχή  στις διατροφικές συνήθειες. Εάν καταφέρετε να εφοδιάσετε το σώμα σας με τα απαιτούμενα αντιοξειδωτικά, σίγουρα θα το προστατεύσετε σημαντικά από τις βλαβερές συνέπειες της έκθεσης στον ήλιο. Προσπαθήστε λοιπόν να καταναλώνετε τουλάχιστον 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών.

Προτιμήστε τα φρούτα και τα λαχανικά εποχής. Η φύση, ούσα ιδιαιτέρως σοφή, φρόντισε τα περισσότερα από τα φρούτα και τα λαχανικά που ευδοκιμούν κατά τους καλοκαιρινούς μήνες να είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά. Μην ξεχνάτε τη σημασία της ποικιλίας.

Σημαντικό όπλο στην προσπάθεια θωράκισής του σώματός σας με αντιοξειδωτικά αποτελεί και το πράσινο τσάι. Η ισχυρή αντιοξειδωτική δράση των πολυφαινολών μπορεί να συνεισφέρει και αυτή στην προστασία έναντι στην ηλιακή ακτινοβολία.

Επιλέξτε κρύο πράσινο τσάι, που περιέχει διπλάσια ποσότητα κατεχινών, σε σύγκριση με το απλό πράσινο τσάι. Να θυμάστε, ότι τόσο τα φρούτα και τα λαχανικά, όσο και το τσάι, εξασφαλίζουν, ταυτόχρονα με την αντιοξειδωτική σας θωράκιση, τη σωστή ενυδάτωσή σας.

Παρασκευή Κουστουράκη
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΟΥΣΤΟΥΡΑΚΗΔιαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc

Η Παρασκευή Κουστουράκη είναι Διαιτολόγος – Διατροφολόγος με επιπλέον μεταπτυχιακή εξειδίκευση (M.Sc. – MMedSci) στην Κλινική Διατροφή. Διατηρεί διαιτολογικό γραφείο στην Καλλιθέα και ανήκει στους συνεργάτες του medNutrition.