Με το ΟΧΙ της 28ης Οκτωβρίου του 1940,
εμείς οι Έλληνες αποφασίσαμε να πεθάνουμε! Και Ν ι κ ή σ α μ ε!
Σήμερα, 81 χρόνια μετά, το έπος του ΄40 έρχεται να θυμίσει σε όλους τους λαούς, ότι η
Ελλάδα πολεμάει πάντα για τη Μ ο ί ρ α όλου του κόσμου! Και εμείς αισθανόμαστε το Χ ρ έ ο ς και την ευθύνη να διαφυλάξουμε τη μνήμη, όχι μόνο των ηρώων που πολέμησαν και επέζησαν, ή τραυματίστηκαν, ή σκοτώθηκαν στα πεδία των μαχών, αλλά και εκείνων που πολέμησαν με το «λόγο» τους, με τη «στάση» τους, με την πέννα τους! Μιλάμε βέβαια για τους δ ι α ν ο ο ύ μ ε ν ο υ ς της εποχής, οι οποίοι ένιωσαν «το χρέος του πνευματικού ανθρώπου»-όπως το προσδιορίζει ο Γ.Σεφέρης- να συμβάλουν, να ενθαρρύνουν, να «καταγγείλουν»….
Μορφές, όπως του ΄Αγγελου Σικελιανού, του Ι.Γρυπάρη, του Γ.Δροσίνη, του Κ.Ουράνη, του Γρ.Ξενόπουλου, του Γιάννη Βλαχογιάννη, και βέβαια του Κωστή Παλαμά, συντάσσουν, υπογράφουν και δημοσιεύουν στις 10 Νοεμβρίουτου 1940, την « ΕΚΚΛΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΥΣ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ», όπου ζητούν, όχι την υλική, αλλά την η θ ι κ ή συμπαράστασή και βοήθειά τους, « για να αναστήσουν ένα καινούργιο πνευματικό Μ α ρ α θ ώ ν α», που θα απαλλάξει τα δυναστευόμενα έθνη από τη φοβέρα της πιο μακριάς σκλαβιάς που είδε ποτέ ο κόσμος…» «Κι΄όταν μια τέτοια επανάσταση συντελεστεί, η ΝΙΚΗ θα στεφανώσει το μέτωπο και του τελευταίου, του πιο ταπεινού…»
Ο Κωστής Παλαμάς, που πρώτος υπογράφει την « Έκκληση», είναι η κορυφαία μορφή της συγκεκριμένης εποχής, που αντιδρά με κάθε τρόπο, και εμψυχώνει, όχι μόνο κατά τη διάρκεια του πολέμου, αλλά στη Γερμανική κατοχή…
Γέρος και ανήμπορος, δέχεται τους νέους που τον επισκέπτονται καθημερινά και τους νουθετεί με …ποίηση! ΄Ετσι, την 28η Οκτωβρίου του 1940,που πήγαν να τον χαιρετήσουν, τους είπε:
« Αυτό κρατάει ανάλαφρο μες την ανεμοζάλη,
το από του κόσμου τη βοή, πρεσβυτικό κεφάλι.
Αυτό το λόγο θα σας ΄πω -δεν έχω άλλον κανένα-
«Μεθύστε με τ΄αθάνατο κρασί του Εικοσιένα» !!
Επίσης, το 1940 (στις 2 Νοεμβρίου) η Ακαδημία Αθηνών αντιδρά και αυτή, με μία Δ ι α μ α ρ τ υ ρ ί α, που τη στέλνει σε όλες τις Ακαδημίες του κόσμου, και πρώτος την υπογράφει πάλι ο Παλαμάς, καθώς είναι ένας από τα 47 τακτικά της μέλη και «ξεσηκώνει» πολλούς λογοτέχνες και διανοούμενους.
Και όταν ο «κατοχικός» πρωθυπουργός ζήτησε από τα μέλη της Ακαδημίας να αποκηρύξουν(!) την Αντίσταση εναντίον των κατακτητών, όλοι -με πρώτο τον Παλαμά-απαντούν: Ο Χ Ι ! Και με την υπογραφή αυτής της ά ρ ν η σ η ς, νιώθοντας ωστόσο, ότι «λίγα» έκανε για την πατρίδα, «έφυγε» θλιμμένος βαριά!
Ο θάνατος του Κωστή Παλαμά συγκλόνισε το πανελλήνιο! Η κηδεία του, στις 28 Φεβρουαρίου του 1943, εξελίχτηκε σε «κ ο ρ υ φ α ί ο πολιτικό γεγονός», όπως σωστά τη χαρακτηρίζει ο Μίκης Θεοδωράκης. Και ήταν ,πράγματι, η κηδεία του Παλαμά μια πράξη Α ν τ ί σ τ α σ η ς, όπως και ο ίδιος θα ήθελε. Σύσσωμος ο λαός της Αθήνας ακολουθεί την πομπή, προς το Α΄ Νεκροταφείο, με κομμένη την ανάσα. Είναι το ΄Ε Θ Ν Ο Σ ολόκληρο, που κηδεύει το «Δάσκαλό» του. Είναι η ελληνική Σημαία που καλύπτει τη σορό του! Ο Μητροπολίτης Δαμασκηνός σκορπά ρίγη σιγκινήσεων με τον επικήδειό του. Ο Σωτήρης Σκίπης, ξεπετιέται με θάρρος απαράμιλλο και «πετάει» στο πρόσωπο του κατακτητή-που παρακολουθεί παράμερα- τους στίχους:
« Θα σε κλάψουνε μια μέρα οι ίδιοι, αυτοί που μας σκοτώνουν»
Και έρχεται ο Σικελιανός, με τη βροντερή φωνή του, και κάνει τα πλήθη να «ριγούν» και να χειροκροτούν, απαγγέλλοντας:
« Ηχήστε οι σάλπιγγες…
Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα, πέρα ως πέρα..
Βογγήστε τύμπανα πολέμου…..
Οι φοβερές Σημαίες ξεδιπλωθήτε στον αέρα!
Σ΄ΑΥΤΌ ΤΟ ΦΕΡΕΤΡΟ ακουμπά Η ΕΛΛΑΔΑ!!
………………………………………………………………………………
΄Ετσι, ο Κωστής Παλαμάς , και με το θάνατό του ακόμα,μας δίδαξε ιστορία, ελευθερία….