Ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών ανακήρυξε την 25η Νοεμβρίου η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με απόφασή της στις 17 Δεκεμβρίου 1999 για να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση.
Η Ημέρα αυτή είχε καθιερωθεί ήδη από το 1981 από γυναικείες οργανώσεις, σε ανάμνηση της φρικτής δολοφονίας των τριών αδελφών Μιραμπάλ, πολιτικών αγωνιστριών από την Δομινικανή Δημοκρατία, με διαταγή του δικτάτορα Τρουχίλο.
Η βία σε βάρος των γυναικών, όπως αυτή εκδηλώνεται σε όλες της μορφές της, είναι ίσως η πιο επαίσχυντη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι μία κοινωνική παθογένεια, με παγκόσμια διάσταση, θεωρείται έγκλημα κι αποτελεί ένα από τα πιο μελανά σημεία του σύγχρονου πολιτισμού μας. Προσμετρά εκατομμύρια γυναίκες θύματα σε κάθε άκρη του κόσμου , καθώς δεν γνωρίζει σύνορα, κοινωνικές τάξεις ή ηλικίες και απαντάται στον ιδιωτικό και δημόσιο χώρο όλων των κοινωνιών, ανεξάρτητα από το επίπεδο της ανάπτυξής τους, τόσο στην «πολιτισμένη» Δύση όσο και στην «παραδοσιακή» Ανατολή. Όσο συνεχίζεται, δεν μπορούμε να ισχυριζόμαστε ότι κάνουμε ουσιαστική πρόοδο προς την ισότητα, την ανάπτυξη και την ειρήνη.
Η σωματική- ψυχολογική- οικονομική βία, η παρενόχληση στην εργασία ή στο δρόμο(catcalling), τα αυξανόμενα κρούσματα περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας , η εκμετάλλευση και εμπορία ανθρώπων, η σεξουαλική βία ως τακτική πολέμου, η βία στις συντροφικές σχέσεις ακόμη και των εφήβων, η βία στον Κυβερνοχώρο με τη διαδικτυακή παρακολούθηση – παρενόχληση, και την εκδικητική πορνογραφία, οι επιθέσεις και απόπειρες βιασμού , που τόσο συχνά καταγράφονται και βέβαια η πιο ακραία μορφή έμφυλης βίας, ο ανησυχητικά υψηλός αριθμός γυναικοκτονιών που έχουν σημειωθεί στην Ελλάδα, είναι μια κατ’ εξοχήν εξουσιαστική έκφραση επιβολής και ελέγχου του δυνατού στο λιγότερο δυνατό άτομο, συνυφασμένη με ψυχολογικό υπόβαθρο την πατριαρχική δομή της κοινωνίας και τις στερεοτυπικές αντιλήψεις γύρω από τους ρόλους των φύλων.
Τα ευρήματα για την Ελλάδα είναι αποκαλυπτικά: σχεδόν μία στις 3 γυναίκες υπέστησαν σωματική βία και δύο στις τρεις σεξουαλική βία, σύμφωνα με έρευνα για την έμφυλη βία που διενήργησε η Eurostat σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Περισσότερο ευάλωτες είναι οι άνεργες, οι επισφαλώς εργαζόμενες και οι μετανάστριες, οι οποίες δεν έχουν οικονομική ανεξαρτησία και πλήρη κοινωνική στήριξη, με αποτέλεσμα να φοβούνται ακόμη περισσότερο να ζητήσουν βοήθεια.
Η έμφυλη βία σε όλες της τις μορφές συνιστά ποινικό αδίκημα και τιμωρείται αυστηρότατα από την ελληνική νομοθεσία. Με την επικύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης από την Ελλάδα (Νόμος 4531/2018), αποτυπώνονται πλέον με συστηματοποιημένο τρόπο και ποινικοποιούνται μορφές έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας, που ως τώρα δεν αναγνωρίζονταν νομικά ως τέτοιες (stalking, οικονομική βία, Ακρωτηριασμός Γυναικείων Γεννητικών Οργάνων, εξαναγκαστικός γάμος).
Η Ένωση Γυναικών Ελλάδας (Ε.Γ.Ε.), ως Γυναικεία Οργάνωση, πιστεύει ότι το δικαίωμα μιας γυναίκας να ζει χωρίς βία και διακρίσεις είναι διεθνώς και εθνικά κατοχυρωμένο και αναφαίρετο. Το απεχθές φαινόμενο της έμφυλης βίας αποτελεί κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων των γυναικών και κοριτσιών και πρέπει να καταπολεμηθεί μέσα από την αποδόμηση των στερεοτύπων και προκαταλήψεων και την εξάλειψη των πολλαπλών διακρίσεων που βιώνουν οι γυναίκες. Για το λόγο αυτό, πέρα από τις δράσεις ενημέρωσης και ενεργοποίησης της κοινωνίας σε ζητήματα κάθε μορφής έμφυλης βίας, έχει ως στόχο να συμβάλει στην ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση των αρμοδίων Αρχών, όσον αφορά την αναγνώριση των ολέθριων συνεπειών αυτών των εγκλημάτων στη σωματική, ψυχική και συναισθηματική υγεία, στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή των γυναικών και των παιδιών τους.
Παράλληλα διεκδικούμε :
- Περαιτέρω στρατηγικές, δράσεις και νομοθετικές ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση και εξάλειψη της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας. Είναι ανάγκη να καταπολεμηθούν αποτελεσματικά τα βαθύτερα αίτια της έμφυλης βίας και να παρέχεται υποστήριξη και ενδυνάμωση στις γυναίκες θύματα μέσα από δημόσιες υπηρεσίες και κοινωνικές δομές.
- Οι γυναίκες-θύματα είναι αναγκαίο να πάψουν να φοβούνται και να ντρέπονται ή να αισθάνονται ένοχες για την κακοποίησή τους, να σπάσουν τη σιωπή τους και να την καταγγέλλουν. Οι άνδρες θύτες πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν θα υπάρξει καμιά ανοχή ή συγκάλυψη.
- Βασικός άξονας των δράσεων της πολιτείας να αποτελεί η καλλιέργεια μέσω της παιδείας- κυρίως στη νέα γενιά- μιας νέας ανθρωπιστικής κουλτούρας αλληλεγγύης, αλληλοσεβασμού, αποδοχής και συμπερίληψης, ως βασική προϋπόθεση για τη δημιουργία μιας πιο δίκαιης συνεκτικής και ισότιμης κοινωνίας.
Η Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών είναι μία αφορμή να αναλογιστούμε την ατομική και συλλογική ευθύνη απέναντι στο όνειδος για την κοινωνία του 21ου αιώνα. Η μηδενική ανοχή της κοινωνίας απέναντι στην έμφυλη βία είναι η μόνη λύση. Σπάμε τον κύκλο της βίας. Ενθαρρύνουμε, καταγγέλλουμε, συμπαραστεκόμαστε, αγωνιζόμαστε, ώστε οι γυναίκες και τα κορίτσια, να μπορούν να ζουν ελεύθερα από το φόβο, τη βία και την ανασφάλεια, σ΄ έναν κόσμο όπου δεν θα διακυβεύεται η προστασία των δικαιωμάτων τους. Ενωμένοι Πολιτεία, κοινωνικοί φορείς και γυναικείες οργανώσεις ας κινητοποιηθούμε για να δώσουμε τέλος στη βία κατά των γυναικών ! Να «Βάψουμε Πορτοκαλί τον Κόσμο», χρώμα που συμβολίζει ένα πιο λαμπρό μέλλον, απαλλαγμένο από έμφυλη βία.
Ένωση Γυναικών Ελλάδας