Ένα από τα μεγαλύτερα γεγονότα της μετεπαναστατικής περιόδου του 1821 ήταν η Έξοδος του Μεσολογγίου. Για την ιστορία πρέπει να αναφέρουμε ότι η τρίτη πολιορκία του Μεσολογγίου ξεκίνησε τον Απρίλιο του 1825 όταν κατέφτασε ο Κιουταχής Πασάς με μεγάλο αριθμό στρατιωτών.
Μπεκίρη
τ. Υφυπουργού
Παρά τις όποιες προσπάθειές του να καταβάλει τους µαχητές της πόλης, δεν τα κατάφερε ούτε από τη στεριά ούτε και από τη θάλασσα, µε αποτέλεσµα όταν έφτασε ο Ιµπραήµ µε τον στόλο του στην Πελοπόννησο να ζητήσει τη βοήθειά του. Έτσι, στους 30.000 άνδρες του προστέθηκαν άλλοι 15.000 που έφερε ο Ιµπραήµ.
Ο αποκλεισµός της λιµνοθάλασσας από τον στόλο του Ιµπραήµ, σε συνδυασµό µε την αδράνεια των Ελλήνων εξαιτίας των πολιτικών και οικονοµικών τους διαφορών, έφερε σε δύσκολη θέση τους Μεσολογγίτες. οι οποίοι παρά το ακµαίο τους ηθικό άρχισαν να καταβάλλονται από την πείνα και τις κακουχίες. Η έλλειψη τροφίµων ήταν τέτοια που στην αρχή έσφαξαν τα άλογα, τα µουλάρια και τα γαϊδούρια, ενώ στη συνέχεια έτρωγαν σκύλους, γάτες και ποντίκια. Όταν εξαντλήθηκαν κι αυτά άρχισαν να τρώνε αρµυρίκια, πικρά χόρτα που φυτρώνουν κοντά στη θάλασσα. Ο υποσιτισµός και οι ασθένειες, όµως, εξασθένισαν τους οργανισµούς των υπερασπιστών της πύλης και έχουν καταγραφεί και περιπτώσεις ανθρωποφαγίας.
Παρ’ όλα αυτά οι πολιορκηµένοι δεν παραδίδονταν, περιµένοντας τη βοήθεια από τους ελεύθερους Έλληνες. Μια βοήθεια που δεν έφτασε ποτέ και η κατάσταση χειροτέρεψε, ειδικά όταν καταλήφθηκαν από τους Τούρκους οι νησίδες Βασιλάδι και Ντολµάς, αφού έγινε πια αδύνατος ο ανεφοδιασµός από τη θάλασσα.
Στις αρχές Απριλίου οι υπερασπιστές, εξαιτίας της ασιτίας, δυσκολεύονταν να σηκώσουν τα ίδια τους τα όπλα, οπότε και οι οπλαρχηγοί άρχισαν να σκέφτονται το ζήτηµα της εξόδου. Ακολούθησε η ήττα του µικρού ελληνικού στόλου που επιχείρησε να σπάσει τον ναυτικό κλοιό στις 2 Απριλίου µε τον Μιαούλη, ο οποίος παραλίγο να πιαστεί από τους Τούρκους. Στις 4 Απριλίου ο Ιµπραήµ ζήτησε ξανά από τους πολιορκηµένους να παραδοθούν, αλλά αυτοί αρνήθηκαν περήφανα. Απελπισµένοι πια και χωρίς άλλη διέξοδο, οι οπλαρχηγοί συγκεντρώθηκαν και αποφάσισαν να µην έρθουν σε συµβιβασµό µε τους Τούρ¬κους, αλλά να πραγµατοποιήσουν έξοδο µεταξύ 10ης και 11 ης Απριλίου, τη νύχτα του Σαββάτου του Λαζάρου µε ξηµερώµατα Κυριακής των Βαΐων, του 1826.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι κάποιος πρόδωσε το σχέδιο των Ελλήνων, µε αποτέλεσµα οι Τούρκοι να τους περιµένουν και να σκοτώσουν τους περισσότερους. Από τους πολιορκηµένους περίπου 1.500 κατάφεραν να διασωθούν, ενώ πολλοί άµαχοι πιάστηκαν αιχµάλωτοι. Η πτώση του Μεσολογγίου βρήκε τους Έλληνες να συνεδριάζουν στην Επίδαυρο, όπου διαλύθηκε η τρίτη εθνοσυνέλευση. Για την πολιορκία του Μεσολογγίου ο ∆ιονύσιος Σολωµός έγραψε το περίφηµο ποίηµα «Ελεύθεροι Πολιορκηµένοι», ενώ ο αντίκτυπος που είχε στους Ευρωπαίους η πτώση της πόλης αύξησε τα φιλελληνικά συναισθήµατα και βοήθησε να παρθούν αποφάσεις από τις Μεγάλες ∆υνάµεις υπέρ των Ελλήνων.
Έτσι θα επανέλθει ζωή στα χωριά και θα αναπτυχθεί η ύπαιθρος χώρα, πράγµα το οποίο επιδιώκει και η σηµερινή κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Από την έντυπη έκδοση “ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ”