Το 40% των πληρωμών των δαπανών υγείας προέρχεται από ιδιωτικές δαπάνες
Της Νικολέτας Ντάμπου
Το 40% των πληρωμών των δαπανών υγείας προέρχεται από ιδιωτικές δαπάνες, με ένα μικρό κομμάτι από την ασφαλιστική αγορά. Ο φορολογούμενος βάζει πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη για δαπάνες υγείας, ενώ παράλληλα έχει μεταβληθεί το μοτίβο του , που πηγαίνουν τα χρήματα αυτά.
Ανησυχητικό , ωστόσο, είναι ότι για πρώτη φορά μετά το 2015 μειώθηκε το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα , όπως είπε ο κ. Αθανάσιος Βοζίκης-Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Πειραιώς, από το βήμα του 14ου Πανελληνίου Συνεδρίου για τη Διοίκηση τα Οικονομικά και τις Πολιτικές Υγείας.
Αναλυτικότερα, δαπανάμε περίπου 8,4% του ΑΕΠ για την υγεία, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΟΣΑ , τόνισε ο κ. Αθανάσιος Βοζίκης.
Η μεταβολή που έγινε όσο αναφορά την κατά κεφαλή δαπάνη έχει υποστεί μια πολύ ανοδική πορεία μέχρι το 2009 με πολύ απότομη μείωση του ετήσιου ρυθμού μείωσης των δαπανών περίπου 6,5% κατ΄ έτος μέσα στην κρίση. Η μείωση των δαπανών δεν προήλθε από τη μείωση των ιδιωτικών δαπανών για την υγεία αλλά αντίθετα από την υπερβολική μείωση των δημοσίων δαπανών, οι οποίες μέσα στην κρίση μειώθηκαν κατά 50%.
Ποιος πληρώνει τελικά τις δαπάνες για την υγεία;
Το 40% προέρχεται από ιδιωτικές δαπάνες, με ένα μικρό κομμάτι από την ασφαλιστική αγορά. είπεο κ. Βοζίκης για να υπογραμμίσει ότι <<Και βέβαια, αν θέλουμε να το δούμε από την πλευρά των ιδιωτικών δαπανών, δλδ από τα χρήματα που βγαίνουν από την τσέπη των φορολογουμένων παρόλο ότι δαπανάμε λιγότερο αυτή τη στιγμή σε ευρώ, τα χρήματα που δίνουμε αντιπροσωπεύουν όλο και μεγαλύτερο κομμάτι του διαθέσιμου εισοδήματος που έχουν τα νοικοκυριά.>>
<< Αυτό που είναι αξιοπερίεργο, τόνισε , είναι ότι έχει αλλάξει το μείγμα της ιδιωτικής χρηματοδότησης, δλδ των δαπανών υγείας είναι ότι έχει μεταβληθεί το μοτίβο του , που πηγαίνουν τα χρήματα αυτά.>> είπε.
Και αυτό διότι αφού παραδοσιακά πληρώνουμε από την τσέπη μας κυρίως της πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, μέχρι την κρίση, μέσα στην κρίση προφανώς από την αδυναμία του συστήματος υγείας να ανταποκριθεί και στη νοσηλευτική ζήτηση υπηρεσιών, μετακινήθηκαν πόροι και τελικά αποφασίζουμε να δίνουμε περισσότερα χρήματα κυρίως για φάρμακα και νοσηλευτική φροντίδα και πολύ λιγότερα για αυτά που χαλάγαμε κυρίως για οδοντιατρική φροντίδα – δεν υπάρχει δημόσια- αλλά και πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, η οποία ακόμη δεν υπάρχει.
‘’Είναι αξιοπερίεργο ότι από τις συνολικές δαπάνες για την υγεία, το 42% κατευθύνεται στη δευτεροβάθμια νοσοκομειακή φροντίδα.’ , υπογραμμισε ο κ. Βοζίκης
Έρχεται η απόλυτη καταιγίδα
Και ενώ όλα αυτά συμβαίνουν και σκεφτόμαστε την ετήσια δαπάνη για την υγεία – αυτό που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας είναι τι έρχεται; Η απόλυτη καταιγίδα, είπε ο κ. Αθανάσιος Βοζίκης-Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Πειραιώς.
Α)Μάλλον δυσοίωνο νοσηλευτικό προφίλ του ελληνικού πληθυσμού
Β) Συνεχής μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος (π.χ. για πρώτη φορά μέσα στο 2017, οι δαπάνες των νοικοκυριών ήταν περισσότερες από το διαθέσιμο εισόδημά τους)
Άρα χαλάσαμε χρήματα από την αποταμίευσή μας.
Έχουμε υπερφορολόγηση, ψηλή ανεργία, απώλεια ασφαλιστικής κάλυψης μεγάλου μέρους του πληθυσμού, δραματική μείωση των εσόδων των δημόσιων ασφαλιστικών ταμείων με αποτέλεσμα υποχρηματοδότηση του ΕΣΥ, έχουμε καινοτομία αλλά σε πολύ υψηλές τιμές και όλα αυτά προκαλούν αδυναμία σε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού να έχει πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες υγείας. Υπάρχει μια συγκρατημένη αισιοδοξία ότι θα ισορροπήσουμε σαν οικονομία και ότι θα δούμε ρυθμούς ανάπτυξης, έστω και αν από πολλούς αμφισβητείται.
Για πρώτη φορά μετά το 2015 μειώθηκε το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα
Έχουμε ακόμη ανησυχητικά ποσοστά ανεργίας, έχουμε μείωση του πληθυσμού στην Ελλάδα για πρώτη φορά μετά το 2011, έχουμε μεταβολή θετική του προσδόκιμου ζωής αλλά για πρώτη φορά μετά το 2015 παρατηρείται στην Ελλάδα μεταπολεμικά μείωση του προσδόκιμου ζωής τόνισε ο κ. Βοζίκης . Αυτές είναι αρχικά οι πολύ βραχυπρόθεσμες συνέπειες της κρίσης στην Ελλάδα.
Όλο αυτό έχει σαν συνέπεια να έχει μεταβληθεί και η ηλικιακή πυραμίδα με αποτέλεσμα τα άτομα πάνω από 65 ετών και πάνω 85 ετών να καταλαμβάνουν όλο και μεγαλύτερο ποσοστό από τη σύνθεση του πληθυσμού με ότι αυτό συνεπάγεται. Και ενώ ζούμε περισσότερο, εντούτοις τα χρόνια τα οποία κερδίσαμε από το προσδόκιμο ζωής δεν τα ζούμε με καλύτερη υγεία. Αποτέλεσμα είναι ότι οι γυναίκες περίπου το 25% της ζωής τους το περνάνε με όχι καλή υγεία και εμείς οι άνδρες περίπου το 20%.
<< Και αν θέλετε να το δείτε και στα άτομα πάνω από 65 ετών θα διαπιστώσετε ότι περίπου τα 2/3 του χρόνου για τις γυναίκες και περίπου το 60% για τους άνδρες του χρόνου που υπολείπεται του προσδόκιμου ζωής στατιστικά το περνάμε με όχι καλή υγεία. Αυτό είναι πολύ ανησυχητικό.>> είπε ο καθηγητής .
Το συμπεριφορικό προφίλ των Ελλήνων
Πέρα από όλα αυτά έχουμε και το συμπεριφορικό προφίλ του πληθυσμού. Καπνίζουμε- ακούμε 1 στους 3 καπνίζει και μάλιστα παραγωγικές ηλικίες- όσο συσσωρεύονται οι βλαστικές συνέπειες του καπνίσματος θα εμφανιστούν, έστω και αν οι άνδρες έχουμε πέσει λίγο στην ιεράρχηση των καπνιστών. Πίνουμε αλλά όχι ακόμα πολύ. Είμαστε παχύσαρκοι – 2/3 άνδρες είναι παχύσαρκοι ή υπέρβαροι, με το μισό πληθυσμό να μην ασκείται καθόλου, ούτε 10 λεπτά μέσα στη διάρκεια της εβδομάδα. Από τι πεθαίνουμε; Κυρίως καρδιαγγειακά αλλά και καρκίνο που βαίνει αυξανόμενος σε όλη την Ευρώπη. σημείωσε ο Καθηγητής .
<< Νοσηλευόμαστε, 1 στους 8 για ογκολογικά και αντίστοιχα περίπου το ίδιο νούμερο σε νευρολογικές κλινικές. Από την τελευταία μελέτη που υπάρχει το 50% στην Ελλάδα έχει τουλάχιστον ένα χρόνιο νόσημα. Όσοι έχουν συνοσηρότητα τόσο περισσότεροι πόροι χρειάζονται για τη διαχείρισή τους και βλέπουμε ότι αυτοί που έχουν ένα χρόνιο νόσημα καταναλώνουν το 90% των πόρων για την υγεία. >> τόνισε .
<< Και βέβαια, με όλα αυτά και την οικονομική αδυναμία ενός μεγάλου μέρους του πληθυσμού, το ¼ του πληθυσμού δεν έχει δυνατότητα όταν χρειαστεί πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας να τις χρησιμοποιήσει, αντιπροσωπεύοντας το 10% του συνολικού πληθυσμού αλλά με μια τεράστια απόκλιση ανάμεσα στα εισοδηματικά κλιμάκια μεταξύ φτωχών και πλουσίων στην Ελλάδα. >> σημείωσε ο κ. Βοζίκης
Οι γιατροί φεύγουν στο εξωτερικό
Οι γιατροί φεύγουν στο εξωτερικό, τα νοσοκομεία δεν έχουν κυρίως νοσηλευτικό προσωπικό και η χρηματοδότηση μειώνεται σημαντικά στα χρόνια της κρίσης, είπε ο κ. Αθανάσιος Βοζίκης-Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Πειραιώς.
Μαζί με όλα αυτά έχουμε καινοτομία, είπε , η οποία φαντάζει πολύ θετική εξέλιξη για να αντιμετωπίσουμε νοσήματα είτε καινούργια είτε παραδοσιακά αλλά το πρόβλημα είναι με τι κόστος θα έρθουν αυτά τα καινούργια φάρμακα και γενικότερα η καινοτομία μέσα στο σύστημα υγείας και αν μπορεί να τα πληρώσει, να τα αποζημιώσει.
Άρα πρέπει να κάνουμε επιλογές και πρέπει να αξιολογήσουμε ότι μπαίνει στο σύστημα υγείας και πρέπει να μετακινηθούμε από την αντίληψη ότι η δαπάνη για την υγεία είναι μόνο κόστος, έξοδο αλλά να το δούμε σαν μια επένδυση όχι μόνο για την υγεία του πληθυσμού αλλά και σαν μια επένδυση στην οικονομία, την απασχόληση και γενικά τη θετική επίπτωση που έχει οποιοδήποτε ευρώ μπαίνει στο σύστημα υγείας.
Επιτρέψτε μου , είπε ο κ. Βοζίκης , να είμαι όμως μάλλον απαισιόδοξος γιατί όταν το 50% των δημόσιων δαπανών πηγαίνει μόνο στη νοσηλευτική νοσοκομειακή φροντίδα δεν νομίζω ότι ποτέ θα βρούμε διαθέσιμους πόρους – παρά τις ανάγκες μας – προκειμένου να τους κατευθύνουμε στην πρωτοβάθμια φροντίδα ή να βρούμε πιο έξυπνους τρόπους για πρόληψη και αντιμετώπιση των χρόνιων νοσημάτων.