Το κάπνισμα είναι μακράν το αίτιο του καρκίνου που μπορεί περισσότερο από κάθε άλλο να προληφθεί. Χάρη στα χρόνια έρευνας, οι σχέσεις μεταξύ του καπνίσματος και του καρκίνου είναι πλέον πολύ σαφείς. Το κάπνισμα είναι η αιτία περισσότερων από 1 στους 4 θανάτους από καρκίνο και σχεδόν το ένα πέμπτο όλων των περιπτώσεων καρκίνου. Τα καλά νέα είναι ότι πολλοί από αυτούς τους θανάτους μπορούν να αποφευχθούν, σταματώντας το κάπνισμα. Μιλήστε στο γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας ή επισκεφθείτε κάποιο νοσοκομείο που διαθέτει ιατρείο διακοπής καπνίσματος για δωρεάν συμβουλές και υποστήριξη για να σας δώσουν την καλύτερη δυνατή εκδοχή διακοπής.
Ποιοι καρκίνοι προκαλούνται από το κάπνισμα;
Οι χημικές ουσίες του καπνού των τσιγάρων εισέρχονται στη ροή του αίματός μας και μπορούν να επηρεάσουν ολόκληρο το σώμα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το κάπνισμα προκαλεί τόσες πολλές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 14 τύπων καρκίνου, καρδιακών παθήσεων και διαφόρων ασθενειών των πνευμόνων.Το κάπνισμα προκαλεί περισσότερες από 4 στις 5 περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα. Η επιβίωση από καρκίνο του πνεύμονα έχει ένα από τα χαμηλότερα από όλους τους καρκίνους ποσοστά και είναι η πιο κοινή αιτία θανάτου από καρκίνο . Το κάπνισμα αυξάνει επίσης τον κίνδυνο εμφάνισης τουλάχιστον 13 άλλων μορφών καρκίνου, συμπεριλαμβανομένων των καρκίνων του στόματος, του φάρυγγα, της μύτης και των ιγμορείων, του λάρυγγα, του οισοφάγου, του ήπατος, του παγκρέατος, του στομάχου, θυρεοειδούς, ωοθηκών, ουροδόχου κύστης, τραχήλου της μήτρας και κάποιων τύπων λευχαιμίας Το κάπνισμα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.
Τι επηρεάζει τον κίνδυνο καρκίνου από το κάπνισμα;
Οι καπνιστές έχουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα από ό, τι οι μη καπνιστές, ανεξάρτητα από τον τύπο του τσιγάρου που καπνίζουν. Δεν υπάρχει κανένας ασφαλής τρόπος για να χρησιμοποιήσετε τον καπνό. Τα φίλτρα και τα τσιγάρα χαμηλής περιεκτικότητας σε πίσσα δεν διαφέρουν – ο κίνδυνος καρκίνου του πνεύμονα δεν είναι χαμηλότερος σε σύγκριση με τους καπνιστές των μέσων τσιγάρων. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι οι καπνιστές τείνουν να αλλάζουν τον τρόπο που καπνίζουν για να ικανοποιήσουν την επιθυμία τους για νικοτίνη, για παράδειγμα παίρνοντας μεγαλύτερες ρουφηξιές ή κάπνισμα περισσότερων τσιγάρων. Όσο περισσότερα τσιγάρα καπνίζετε την ημέρα, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος καρκίνου. Αν δεν είστε σε θέση να εγκαταλείψετε πλήρως, η μείωση του αριθμού των τσιγάρων που καπνίζετε ανά ημέρα μπορεί να είναι ένα καλό πρώτο βήμα.
Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι ο αριθμός των ετών που είστε καπνιστές αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου ακόμη πιο έντονα από τον αριθμό των τσιγάρων που καπνίζετε την ημέρα. Για παράδειγμα, το κάπνισμα ενός πακέτου την ημέρα για 40 χρόνια είναι πιο επικίνδυνο από το κάπνισμα δύο πακέτων την ημέρα για 20 χρόνια. Οι σοβαρές βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος δεν μπορούν να ακυρωθούν ακολουθώντας έναν κατά τα άλλα υγιεινό τρόπο ζωής, όπως η άσκηση και η υγιεινή διατροφή. Ο καλύτερος τρόπος για να μειώσετε τον κίνδυνο είναι να εγκαταλείψετε πλήρως το κάπνισμα.
Πώς το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο;
Ο κύριος τρόπος με τον οποίο το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο είναι η καταστροφή του DNA μας, συμπεριλαμβανομένων των βασικών γονιδίων που μας προστατεύουν από τον καρκίνο. Πολλές από τις χημικές ουσίες που υπάρχουν στα τσιγάρα έχει αποδειχθεί ότι προκαλούν βλάβη στο DNA, όπως βενζόλιο, πολόνιο-210, βενζο (α) πυρένιο και νιτροζαμίνες. Αυτό είναι ήδη άσχημα νέα, αλλά η κατάσταση χειροτερεύει και από τις άλλες χημικές ουσίες στα τσιγάρα. Για παράδειγμα, το χρώμιο οδηγεί δηλητήρια όπως το βενζο (a) πυρένιο να κολλήσουν πιο έντονα στο DNA, αυξάνοντας τις πιθανότητες σοβαρής βλάβης. Και χημικές ουσίες όπως το αρσενικό και το νικέλιο παρεμποδίζουν τις οδούς για την επιδιόρθωση του κατεστραμμένου DNA. Αυτό καθιστά ακόμη πιο πιθανό τα χαλασμένα κύτταρα τελικά να μετατραπούν σε καρκινικά. Οι καπνιστές είναι επίσης λιγότερο ικανοί να χειρίζονται τοξικές χημικές ουσίες από εκείνους με υγιείς πνεύμονες και αίμα. Οι χημικές ουσίες στον καπνό των τσιγάρων καθιστούν πιο δύσκολο για τους καπνιστές να εξουδετερώνουν ή να απομακρύνουν τις τοξίνες και μπορούν να κάνουν λιγότερο αποτελεσματικό το ανοσοποιητικό τους σύστημα.
Πόσο καιρό χρειάζεται για να προκαλέσει καρκίνο στο κάπνισμα;
Χρειάζεται συνήθως πολλά χρόνια, ή δεκαετίες, για να προκαλέσει καρκίνο η καταστροφή του DNA από το κάπνισμα . Τα σώματά μας έχουν σχεδιαστεί για να αντιμετωπίσουν κάποιες βλάβες, αλλά είναι δύσκολο για τον οργανισμό να αντιμετωπίσει τον αριθμό επιβλαβών χημικών ουσιών του καπνού του τσιγάρου. Κάθε τσιγάρο μπορεί να βλάψει το DNA σε πολλά κύτταρα των πνευμόνων, αλλά είναι η δημιουργία βλάβης στο ίδιο κύτταρο που μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο. Ωστόσο, η έρευνα έχει δείξει ότι για κάθε 15 καπνισμένα τσιγάρα υπάρχει μια αλλαγή στο DNA που θα μπορούσε να προκαλέσει την εμφάνιση ενός καρκινικού κυττάρου. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι καλύτερο να εγκαταλείψουμε το κάπνισμα νωρίτερα και όχι αργότερα.