Ο ΛΕΩΝΙ∆ΑΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΤΟ 2018 ίδρυσε και συντηρεί µε δικά του έξοδα το «Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο Καλαβρύτων»
Ο Λεωνίδας Πετρόπουλος, εκπαιδευτικός επανακυκλοφόρησε σε δεύτερη έκδοση το βιβλίο του “Μωραΐτες – Σκηνίτες – Κτηνοτρόφοι” Καραγκούνηδες, Καρακατσάνηδες, Ρουµελιώτες. Η πρώτη έκδοση κυκλοφόρησε το 2007 και αποτελεί προϊόν προσωπικής του έρευνας. Μιλώντας στον “ΤΥΠΟ ΤΗΣ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ” ο κ. Πετρόπουλος αναφέρει ότι “όλοι µέχρι πριν λίγα χρόνια έλεγαν πως στην Πελοπόννησο οι Σαρακατσάνοι ήταν ελάχιστοι και είχαν αφοµοιωθεί!!!Εγώ µε την έρευνα µου τους διέψευσα!!! Το βιβλίο µου δεν είναι προϊόν αντιγραφής και όλο το φωτογραφικό υλικό του λευκώµατος είναι πρωτότυπο.Απευθύνεται σε αναγνώστες που αγαπούν πραγµατικά την ιστορία και την παράδοση και θέλουν να µάθουν τις ρίζες των προγόνων τους και τον τρόπο ζωής τους”.
Στο μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου υπάρχει λεύκωμα με φωτογραφικό υλικό, ενώ αναφορά γίνεται στο πώς ξεκίνησε η έρευνα, στους χωριάτες βλάχους, σκηνίτες βλάχους, τον τόπο καταγωγής τους, στα επώνυμα, στην ομιλία τους, στη φορεσιά τους, στις καθημερινές τους συνήθειες, στους μεγάλους τσελιγκάδες, στους σκηνίτες βλάχους θύματα 1940-41, στους σκηνίτες βλάχους θύματα της Κατοχής και του Εμφυλίου, ενώ υπάρχει και μεγάλος κατάλογος πληροφορητών.
Η έρευνα του κ. Πετρόπουλου είναι σημαντική καθώς οι πληροφορίες αντλήθηκαν από ηλικιωμένους σε διάφορες περιοχές, κάτι που σημαίνει πολλά έξοδα, μετακινήσεις και χρόνος στην έρευνα, καθώς κύριος στόχος του συγγραφέα είναι οι πηγές του να είναι αξιόπιστες και τεκμηριωμένες.
Ο ίδιος αναφέρει: – ” Μέχρι τα δεκαεφτά μου χρόνια δεν είχα καμία σχέση κι επαφή με το χώρο της παράδοσης και του λαϊκού πολιτισμού.
Το 1984, όταν πήγα για σπουδές στην Καρδίτσα, ήρθα σ’ επαφή με την ζωντανή παράδοση των Καραγκούνηδων του Θεσσαλικού κάμπου κι άρχισα να παθιάζομαι! Κάθε Τετάρτη παρατούσα τα μαθήματα στη σχολή μου κι έτρεχα στο παζάρι να χαζέψω τις καραγκούνες με τις ολοκέντητες φορεσιές τους! Έκανα αιματηρές οικονομίες κι άρχισα να αγοράζω παλιές φορεσιές από γιαγιάδες που τα έβγαζαν για να βάλουν τα ευρωπαϊκά! Πήγαινα στο ραφείο του Λάμπρου του Κρανίτσα, δίπλα από τον Άγιο Κωνσταντίνο, και μάθαινα πώς κένταγε τις φορεσιές.
– Το 1995 ξεκίνησε μία μεγάλη έρευνα για τους σκηνίτες βλάχους της περιοχής μας, οι οποίοι στην Βόρεια Ελλάδα είναι γνωστοί ως «Σαρακατσάνοι».
– Το 2006 διοργάνωσε το συναπάντημα των σκηνιτών βλάχων στη λίμνη Τσιβλού Αχαΐας, το οποίο από το 2009 μεταφέρθηκε στο Σαραντάπηχο Κορινθίας. Ίδρυσε τον σύλλογο των σκηνιτών βλάχων με την επωνυμία «Τσελιγκάδες».
– Το 2007 εξέδωσε το βιβλίο του «Μωραϊτες σκηνίτες κτηνοτρόφοι
– Το 2018 ίδρυσε και συντηρεί με δικά του έξοδα το «Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο Καλαβρύτων».
– Έχει λάβει μέρος ως ομιλητής σε πολλές εκδηλώσεις που αφορούν θέματα ιστορίας και λαϊκής παράδοσης, ενώ πλούσια είναι η αρθρογραφία του σε τοπικά περιοδικά και εφημερίδες.
Αργότερα στην Λαμία, όταν σπούδαζα στην Παιδαγωγική Ακαδημία, ήρθα σ’ επαφή με τους Σαρακατσάνους. Πήγαινα στις ψησταριές τους, σ’ έναν πεζόδρομο της Πλατείας Λαού, και θαύμαζα τις παλιές φωτογραφίες, τα υφαντά τους, τις γκλίτσες τους, τις ρόκες τους και γενικά όλα τα έργα της χειροτεχνίας τους.
Παράλληλα ξεκίνησα να μαθαίνω παραδοσιακούς χορούς, να συμμετέχω σε διάφορα σεμινάρια και να ασχολούμαι πιο συστηματικά με την μελέτη και συλλογή παραδοσιακών φορεσιών. Στα μέρη που πήγαινα για διακοπές (Κέρκυρα, Λευκάδα, Ρόδο, Κάρπαθο, Σποράδες, Τρίκερι κ.α) φρόντιζα να έρχομαι σ’ επαφή με τους ηλικιωμένους και να καταγράφω τα ήθη και τα έθιμα του τόπου τους.
Το 1995 ένας σχολικός σύμβουλος, που γνώριζε «την τρέλα μου», ο κ. Λευτέρης Φωτόπουλος από το Βεσίνι Καλαβρύτων, με παρότρυνε ν’ ασχοληθώ με τους βλάχους – καραγκούνηδες του Χελμού.
Η αρχή της έρευνάς μου έγινε από μια βλάχα στα Πάνω Σουδενά (Άνω Λουσούς) Καλαβρύτων, την Μαρία Φλίγκου, η οποία ήταν παντρεμένη με τον χωριάτη Λάμπη Καζατζή. Αυτή μ’ έστειλε σε συγγενείς της Τακουμακαίους και Φλιγκαίους, στην Ηλεία, κι αυτοί με τη σειρά τους σε Τσεκουραίους και Βαγγελακαίους και πάει λέγοντας…
Το 2006 και χωρίς καμία οικονομική ή ηθική βοήθεια διοργάνωσα το πρώτο συναπάντημά τους στη λίμνη Τσιβλού Αχαΐας. Το 2007 πάλι στην Τσιβλού, το 2008 στη Βελλά Αχαΐας και από το 2009 στο Σαραντάπηχο Κορινθίας (Λιακαίικα λιβάδια) υπό την αιγίδα του Δήμου Ευρωστίνης και την προσωπική στήριξη του δημάρχου, ιατρού κ. Κουρτσή.
Το 2009, πάλι με προσωπικό μου αγώνα, δημιουργήθηκε ο πρώτος σύλλογος σκηνιτών κτηνοτρόφων Ν. Αχαΐας (Καραγκούνηδων – Καρακατσάνηδων) «Οι Τσελιγκάδες». Το καταστατικό διαμορφώθηκε με την αμέριστη βοήθεια του κ. Βασίλη Τσαούση, προέδρου των Σαρακατσάνων Σερρών και ιδρυτή του μουσείου τους.
Στη συνέχεια, κάποια μέλη του διοικητικού συμβουλίου και κατόπιν υποδείξεων τρίτων, θεώρησαν «σωστό» να με διαγράψουν από το σύλλογο και να αποκηρύξουν το έργο μου και τις εκδηλώσεις που διοργάνωνα! Ο σύλλογος πλέον θα μετονομαστεί σε σύλλογο Σαρακατσάνων Πελοποννήσου «οι Τσελιγκάδες» και το συναπάντημα θα μετονομαστεί σε αντάμωμα!
Το 2018, πάλι με προσωπικά μου έξοδα δημιούργησα «το Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο Καλαβρύτων» όπου η πρώτη του έκθεση ήταν αφιερωμένη σ’ αυτούς τους σκηνίτες βλάχους (Καραγκούνηδες – Καρακατσάνηδες). Το μουσείο αυτό ήταν απόρροια της πικρίας μου για κάποιους «κυρίους» που σκοπίμως αποκρύπτουν το έργο μου για δική τους προβολή και για να μπορεί ο κάθε ενδιαφερόμενος να ενημερώνεται σωστά και υπεύθυνα για θέματα ιστορίας και λαογραφίας του τόπου μας και της πατρίδας μας”.
Το βιβλίο τυπώθηκε από τις εκδόσεις “ΤypOffset” Eυφροσύνη και Μαρία Στιβαχτοπούλου στο Αίγιο και διατίθεται από τον ίδιο τον συγγραφέα, ο οποίος ενημερώνει ότι εάν κάποιος φορέας (σύλλογος, δήµος κ.λ.π) από τους νοµούς Ηλείας, Αχαΐας, Κορινθίας και Αργολίδας ενδιαφέρεται για την παρουσίαση του βιβλίου µπορεί να επικοινωνήσει µε τον ίδιο. Όπως επισημαίνει “Καλό θα ήταν οι νέοι άνθρωποι να γνωρίζουν τις ρίζες τους και την καταγωγή τους”.
Από την έντυπη έκδοση “ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ”, Πέμπτη 6 Αυγούστου 2021
