Ένα αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού των δυνατοτήτων του οφειλέτη μέσα από την αναβάθμιση του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) προωθεί η κυβέρνηση, με στόχο τη ρύθμιση «μικρών» οφειλών προς ασφαλιστικά ταμεία που δεν ξεπερνούν τις 20.000 με 30.000 ευρώ. Σύμφωνα με δημοσίευμα της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ, υπό το βάρος οφειλών που πιθανότατα να αγγίζουν και τα 30 δισ. ευρώ, το υπ. Εργασίας έχει καταλήξει ότι παράλληλα με το κυνήγι των λεγόμενων στρατηγικών κακοπληρωτών, κεντρικός στόχος παραμένει η αύξηση της εισπραξιμότητας του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.
Το υπ. Εργασίας, έχοντας την τεχνική υποστήριξη τόσο των Ιρλανδών εκπροσώπων της εταιρείας NICO, που όπως έχει αποκαλύψει η «Κ» έχει αναλάβει με τη συνδρομή της Υπηρεσίας Υποστήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (SRSS) συμβουλευτικό ρόλο στην ενοποίηση των Ταμείων, όσο και των τεχνοκρατών του ΔΝΤ, προωθεί πλέγμα μέτρων για τους πολλούς μικρούς επιχειρηματίες με οφειλές που χαρακτηρίζονται «χαμηλές» και «θεωρητικά εισπράξιμες».
Οι δράσεις θα περάσουν μέσα από το αναβαθμισμένο και τεχνολογικά εξοπλισμένο ΚΕΑΟ, το οποίο μετά και την ενοποίηση όλων των ασφαλιστικών οργανισμών θα καταστεί ο κεντρικός μηχανισμός είσπραξης οφειλών ακόμη και κάτω των 5.000 ευρώ. Οπως επισήμαναν, άλλωστε, οι δανειστές κατά την πρόσφατη, ολιγοήμερη επίσκεψή τους στην Αθήνα, για να υπάρξει ένα λειτουργικό και αποτελεσματικό σύστημα είσπραξης οφειλών χωρίς πρόσθετη γραφειοκρατία και πρωτίστως χωρίς να χαθεί πολύτιμος χρόνος, θα πρέπει τα μικρά χρέη να αποσυνδεθούν από τη «βαριά» διαδικασία που θα ισχύσει για τα «κόκκινα» επιχειρηματικά χρέη.
«Στόχος είναι να προνοήσουμε για τα περίπτερα και τις χιλιάδες πολύ μικρές επιχειρήσεις, καθώς οι μεγάλες –τύπου Μαρινόπουλου– θα ενταχθούν στην προωθούμενη ρύθμιση του υπ. Οικονομίας», εξηγούσε στην «Κ» υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος, προσθέτοντας ότι θα απαιτούνταν χρόνια να φθάσουν στα χέρια των μεσολαβητών όλες οι υποθέσεις για τις μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις.
Στο υπ. Εργασίας θεωρούν ότι με όπλο τη συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο των συμβούλων του ΔΝΤ και της NICO θα καταφέρουν να πείσουν τους δανειστές ότι μέσω του προωθούμενου συστήματος θα επιτευχθεί ο αναγκαίος στόχος της αύξησης της εισπραξιμότητας του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.
Το σχέδιο που επεξεργάζεται ο αρμόδιος υφ. Εργασίας Τ. Πετρόπουλος προβλέπει μεταξύ άλλων μια σειρά από αντικειμενικά κριτήρια βάσει των οποίων θα αξιολογείται ο κάθε οφειλέτης, όπως είναι το ύψος του
χρέους, το χρονικό διάστημα κατά το οποίο δημιουργήθηκε η οφειλή, αλλά και η προοπτική της επιχείρησης. Μάλιστα, η ρύθμιση θα αξιολογείται και ενδεχομένως να επανακαθορίζεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, ώστε να διαπιστώνεται αν οι αρχικές συνθήκες εξακολουθούν να υφίστανται. Παράλληλα, θα ελέγχεται ενδελεχώς εάν κάποιο μέρος της οφειλής δεν είναι πραγματικό ή επιβλήθηκε μέσω προσαυξήσεων χωρίς να ακολουθηθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες.
Στο τραπέζι παραμένει η πρόβλεψη για «πάγωμα» των οφειλών σε χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες και η έκδοση ασφαλιστικής ενημερότητας με μόνη προϋπόθεση να καταβάλλονται στην ώρα τους οι τρέχουσες εισφορές. Αν και οι επικεφαλής των δανειστών ξεκαθάρισαν ότι τέτοιες κινήσεις αντιστρατεύονται την προσπάθεια δημιουργίας κουλτούρας πληρωμών, από το υπ. Εργασίας επισημαίνουν ότι αν χαθεί το στοίχημα της είσπραξης των τρεχουσών εισφορών, ο ΕΦΚΑ κινδυνεύει με κατάρρευση.
Στον σχεδιασμό προβλέπεται επίσης και το σενάριο για «πάγωμα» των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών με ανάλογη μείωση των μελλοντικών συντάξεων για όσους χρωστούν στον ΟΑΕΕ και αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις, υπό την προϋπόθεση, για παράδειγμα, ο οφειλέτης να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 25 χρόνια ασφάλισης, ή τα χρέη να έχουν δημιουργηθεί εντός κρίσης. Παραλλαγή του σεναρίου αυτού αφορά όσους βρίσκονται σε ηλικία συνταξιοδότησης και προβλέπει την αποπληρωμή του συσσωρευμένου χρέους μέσω αναλογικής παρακράτησης της χορηγούμενης σύνταξης για χρονικό διάστημα μέχρι και την πλήρη αποπληρωμή του χρέους.
Το 40% των οφειλετών χρωστάει έως 15.000 €
Εως 15.000 ευρώ χρωστάει στα Ταμεία το 40% των οφειλετών που έχουν ενταχθεί στο ΚΕΑΟ, γεγονός που δικαιολογεί την πρόθεση της κυβέρνησης να ρίξει το βάρος στους πολλούς, που έχουν όμως μικρές οφειλές.
Οπως προκύπτει από την τελευταία τριμηνιαία έκθεση του Κέντρου, οι 195.756 από τους συνολικά 303.756 οφειλέτες που βρίσκονται στη δικαιοδοσία του (64%) έχουν οφειλή έως 30.000 ευρώ ο καθένας.Το ένα τέταρτο των οφειλόμενων ποσών προέρχεται από 61.040 οφειλέτες με χρέη από 50.000 έως 100.000 ευρώ ο καθένας.
Παράλληλα, ένα μεγάλο μέρος των οφειλών, 3,8 δισ. ευρώ, αφορά λίγους μεγαλοοφειλέτες με οφειλές (1.117) άνω του 1 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, το σύνολο των ληξιπρόθεσμων χρεών εκτιμάται ότι ξεπερνάει τα 30 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το ΚΕΑΟ διαχειρίζεται τα 16,9 δισ. ευρώ.
Σημαντική και ανησυχητική είναι και η διαρροή οφειλετών που είχαν ενταχθεί στη ρύθμιση των 100 δόσεων και πλέον δεν εξυπηρετούν τις δόσεις τους, ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί στην αγορά αλλά και της αδυναμίας της ρύθμισης να ανταποκριθεί στις πραγματικές ανάγκες των οφειλετών που προσπαθούν να παραμείνουν συνεπείς, χωρίς να τα καταφέρνουν.
Από τους συνολικά 75.551 οφειλέτες που είχαν ενταχθεί, εκτός ρύθμισης έχει βρεθεί το 50%, ήτοι 37.851. Κάποιοι από αυτούς, και συγκεκριμένα 4.326, έχουν υπαχθεί στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων.
Από τους οφειλέτες που παραμένουν συνεπείς σε κάποια από τις τρέχουσες ρυθμίσεις, το 38% καταβάλλει δόσεις μεταξύ 100 και 200 ευρώ. Το 18% πληρώνει μηνιαίως 50 με 100 ευρώ ως δόση, το 11% καταβάλλει μεταξύ 200 και 300 ευρώ, το 13% από 300 έως 500 ευρώ, ενώ υπάρχει και ένα 12% των οφειλετών που πληρώνει δόσεις της τάξης των 500 με 1.000 ευρώ τον μήνα.
Για το 5% των οφειλετών η δόση ανέρχεται μεταξύ 1.000 και 2.000 ευρώ, ενώ για το υπόλοιπο 3% η δόση ξεπερνάει τα 2.000 ευρώ.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι από τα 16,9 δισ. ευρώ των οφειλών που βρίσκονται στο ΚΕΑΟ, το 20,06% (3,39 δισ. ευρώ) δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές από το 2010 και μετά, ενώ το 79,94% (13,5 δισ. ευρώ) δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν χρέη από το 2009 ή παλαιότερα.
