Στένωση καρωτίδων & Αντιμετώπιση με επεμβατική ακτινολογία

Η καρωτιδική νόσος, η οποία ονομάζεται επίσης καρωτιδική στένωση, είναι η στένωση των καρωτίδων αρτηριών, που συνήθως προκαλείται από αρτηριοσκλήρυνση.

Χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τις καρωτίδες αρτηρίες

Οι αρτηρίες μεταφέρουν πλούσιο σε οξυγόνο αίμα από την καρδιά στο κεφάλι και το σώμα.

Οι καρωτίδες αρτηρίες (μία σε κάθε πλευρά του τραχήλου) τροφοδοτούν με αίμα τον εγκέφαλο, όπου εδρεύουν ανώτερες νοητικές λειτουργίες όπως η κρίση η συνείδηση η «σκέψη», η ομιλία, η προσωπικότητα καθώς και οι αισθητηριακές και οι κινητικές λειτουργίες.

Παράλληλα με τις καρωτίδες με αίμα τροφοδοτούν τον εγκέφαλο και οι σπονδυλικές αρτηρίες

Οι παράγοντες κινδύνου για τη στένωση καρωτίδων είναι

• Το κάπνισμα
• Η υπερλιπιδαιμία
• Η υπέρταση
• Η ηλικία

Επάνω στην αθηρωματική πλάκα που προκαλεί τη στένωση της καρωτίδος είναι δυνατό να σχηματισθούν θρόμβοι οι οποίοι στην συνέχεια μπορεί να αποσπασθούν και με τη ροή του αίματος να μετακινηθούν προς τις εγκεφαλικές αρτηρίες και με τη μορφή εμβόλου να σφηνώσουν μέσα τους προκαλώντας φράξιμο ή δυσκολία στη ροή του αίματος στην περιοχή που αρδεύουν με ανάλογη νευρολογική διαταραχή (εγκεφαλικό επεισόδιο).

Μπορεί να μην υπάρχει κανένα σύμπτωμα της καρωτιδικής νόσου. Ωστόσο, υπάρχουν προειδοποιητικά σημάδια του εγκεφαλικού επεισοδίου. Ένα παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο (που ονομάζεται επίσης ΠΙΕ ή «μίνι-εγκεφαλικό επεισόδιο») είναι ένα από τα πιο σημαντικά προειδοποιητικά σημάδια του εγκεφαλικού επεισοδίου.

Ένα παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο συμβαίνει όταν ένας θρόμβος αίματος αποκλείει για λίγο μια αρτηρία που παρέχει αίμα στον εγκέφαλο.

Τα συμπτώματα ενός ΠΙΕ το καθένα χωριστά ή κάποιος συνδυασμός τους μπορεί να διαρκέσουν λίγα λεπτά ή λίγες ώρες και είναι τα ακόλουθα:

• Ξαφνική απώλεια της όρασης ή θόλωση όρασης στο ένα ή και τα δύο μάτια.
• Αδυναμία και / ή μούδιασμα στη μια πλευρά του προσώπου, ή σε ένα χέρι ή πόδι.
• Μπερδεμένη ομιλία, δυσκολία στην ομιλία ή στην κατανόηση του τι λένε οι άλλοι.
• Απώλεια προσανατολισμού Ζάλη ή σύγχυση
• Δυσκολία στην κατάποση

Διάγνωση

Η καρωτιδική νόσος μπορεί εύκολα να διαγνωστεί με υπερηχογράφημα καρωτίδων.

Η καρωτιδική νόσος μπορεί να αντιμετωπιστεί με αλλαγές στον τρόπο ζωής και την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, αλλά όταν υπάρχει μια υψηλού βαθμού στένωση > 50% και/ή συμπτώματα, η επεμβατική / χειρουργική αντιμετώπιση είναι απαραίτητη.

Δύο επιλογές είναι διαθέσιμες για την αντιμετώπιση της καρωτιδικής νόσου:

1. Η καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή &
2. Η αγγειοπλαστική / τοποθέτηση μεταλλικής ενδοπρόθεσης καρωτίδας (Stent).

Κάθε επιλογή έχει μοναδικά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, γι; αυτό και η περιεπεμβατική προσέγγιση του ασθενούς θα πρέπει να πρέπει να γίνεται από μια έμπειρη ομάδα ικανή και για τις δύο διαδικασίες.

Δεν είναι όλοι οι ασθενείς κατάλληλοι για την ελάχιστη επεμβατική διαδικασία! Επίσης η ενδαγγειακή αντιμετώπιση πρέπει να γίνεται με σύγχρονα αγγειογραφικά συστήματα και όχι σε απλά c arm χειρουργείου.

1. Η καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή

• Η καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή είναι η παραδοσιακή χειρουργική θεραπεία για την καρωτιδική νόσο.
• Καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή μπορεί να γίνει με γενική αναισθησία ή τοπική αναισθησία και ενδοφλέβια χορήγηση φαρμάκων για καταστολή.
• Κατά τη διάρκεια της επέμβασης γίνεται μια τομή στο λαιμό στην περιοχή της καρωτιδικής στένωσης.
• Στη συνέχεια ο χειρουργός αφαιρεί την πλάκα από την αρτηρία και μετά την πλήρη απομάκρυνση της πλάκας, συρράπτει το αγγείο.
• H ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο αποκαθίσταται μέσω της κανονικής διαδρομής του.
• Η μετεγχειρητική ανάρρωση είναι συνήθως 3-5 ημέρες, ανάλογα με τη γενική κατάσταση του ασθενούς.
• Είναι μια μέθοδος που έχει σταθερή αξία παρά την εμφάνιση της ενδαγγειακής θεραπείας με χαμηλό ποσοστό επιπλοκών.

2. Η καρωτιδική αγγειοπλαστική και η τοποθέτηση ενδοπρόθεσης

• Η καρωτιδική αγγειοπλαστική και η τοποθέτηση ενδοπρόθεσης είναι μια ελάχιστα επεμβατική εναλλακτική λύση η οποία γίνεται με τοπική αναισθησία. Οι καθετήρες οδηγούνται μέσω της μηριαίας αρτηρίας (μετά από παρακέντηση στη βουβωνική χώρα) προς την καρωτίδα αρτηρία χρησιμοποιώντας απεικόνιση με ακτίνες Χ. τις περισσότερες φορές ένα ειδικά σχεδιασμένο οδηγό-σύρμα με ένα φίλτρο (συσκευή προστασίας από έμβολα) τοποθετείται πέρα από την περιοχή της απόφραξης ή στένωσης.
• Το φίλτρο συλλέγει θραύσματα που μπορεί να αποκολληθούν από το σημείο της στένωσης κατά τη διάρκεια της επέμβασης.
• Μια ενδοπρόθεση (μικρό σωληνοειδές πλέγμα ή αλλιώς stent) τοποθετείται στην αρτηρία και ανοίγει για να εφαρμόσει στο μέγεθος της αρτηρίας.
• Το στέντ παραμένει στη θέση του μόνιμα και δρα ως πλέγμα για την υποστήριξη των αρτηριακών τοιχωμάτων.
• Μετά από μερικές εβδομάδες, η αρτηρία γύρω από την ενδοπρόθεση επουλώνεται.
• Συνήθως, η μετεγχειρητική διάρκεια της παραμονής είναι 1-2 ημέρες.

Σημ. Και οι δύο διαδικασίες ενέχουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου (μικρό ή μεγαλύτερο), αλλά αυτό μπορεί να ελαχιστοποιηθεί με την επιλογή μιας έμπειρης ομάδας.

Άλλο ένα παράδειγμα επιτυχούς αγγειοπλαστικής με τοποθέτηση stent στην αριστερή έσω καρωτίδα σε ένα περιστατικό αυξημένης τεχνικής δυσκολίας στο οποίο η δεξιά καρωτίδα είχε ήδη αποκατασταθεί με stent.

Οι πρώτες δύο εικόνες δείχνουν την αποκατάσταση της στένωσης της αριστερής έσω καρωτίδος σε πρόσθια προβολή ενώ οι επόμενες δύο το ίδιο σε πλάγια προβολή.

Σε ανώτερη θέση μέσα στην έσω καρωτίδα διακρίνουμε το φίλτρο προστασίας το οποίο αφαιρείτε με το πέρας της ενδαγγειακής αποκατάστασης.

Στις δύο κάτω εικόνες διακρίνονται αμυδρά τα stent που χρησιμοποιήθηκαν για την αποκατάσταση επιμήκους στένωσης της δεξιάς πλευράς.

Βασικός στόχος μας είναι η συμμετρική και ικανοποιητική έκπτυξη του stent η καλή επαφή του με το αγγειακό τοίχωμα και παράλληλα η ομαλοποίηση της ροής εντός της καρωτίδας.