Με επιτυχία διεξήχθη στην Ναύπακτο το διήμερο 22 – 23 Νοεμβρίου 2019 το 29ο Συνέδριο του Πανελλήνιου Δικτύου Οικολογικών Οργανώσεων (ΠΑΝΔΟΙΚΟ) με θέμα: “Θαλάσσιο Χωροταξικό. Επεξεργασία Υγρών Αποβλήτων. Θαλάσσιοι Αποδέκτες”, στο οποίο ο Σ.Π.Ο.Α.Κ. συμμετείχε ως συνδιοργανωτής, έχοντας άμεσο ενδιαφέρον για τα συζητούμενα θέματα, που αφορούσαν στο θαλάσσιο χωροταξικό και στη θαλάσσια ρύπανση.
Συνδιοργανωτές ήταν επίσης η ΚΕΔΕ, η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και ο Δήμος Ναυπακτίας που φιλοξένησε στην Δημοτική Αίθουσα «Ναυπακτίας» τις εργασίες του Συνεδρίου. Η μεγάλη συμμετοχή επιστημόνων-εισηγητών, εκπροσώπων της Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ βαθμού, αλλά και πολλών εκπροσώπων οικολογικών οργανώσεων από όλη την Ελλάδα, μας έδωσε την ευκαιρία να γίνουμε κοινωνοί των προβλημάτων, αλλά και των πρωτοβουλιών που πρέπει να ληφθούν για την προστασία του θαλάσσιου και χερσαίου περιβάλλοντος.
Το κείμενο της απόφασης που δόθηκε στην δημοσιότητα έχει ως εξής:
“Στο Συνέδριο παρουσιάστηκαν επιστημονικές εισηγήσεις, κατατέθηκαν απόψεις φορέων της επιστημονικής κοινότητας, φορέων της αυτοδιοίκησης και του οικολογικού κινήματος, ενώ παράλληλα αναπτύχθηκε πλούσιος διάλογος, μέσα από τον οποίο προέκυψαν σημαντικά συμπεράσματα και αποφάσεις που επικεντρώνονται στα εξής:
Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός (ΘΧΣ) του οποίου το πλαίσιο θεσπίζεται με την οδηγία 2014/89/ΕΕ εντάσσεται στην ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική της ΕΕ, που έχει ως στόχο να προαγάγει τη συντονισμένη και συνεπή λήψη αποφάσεων, με σκοπό τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή των κρατών-μελών, ιδίως σε οτιδήποτε αφορά τις παράκτιες και νησιωτικές περιοχές.
Ο ΘΧΣ οργανώνει τις ανθρώπινες δραστηριότητες στις θαλάσσιες και παράκτιες περιοχές για να επιτευχθεί η σύνθεση οικολογικών, περιβαλλοντικών, οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών παραμέτρων με στόχο την προώθηση της αειφορίας. Στο πλαίσιο αυτό επιδιώκεται η αρμονική συνύπαρξη όλων των σχετικών δραστηριοτήτων και χρήσεων όπως είναι οι μεταφορές, η ναυτιλία, ο ενεργειακός τομέας, η εξόρυξη πρώτων υλών, ορυκτών και αδρανών υλικών, η αλιεία, η υδατοκαλλιέργεια και ο τουρισμός, καθώς και η διατήρηση, προστασία και βελτίωση του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Οι ακτές έχουν ιδιαίτερη σημασία από την πλευρά των φυσικών οικοσυστημάτων και πόρων για την ανάπτυξη ανθρώπινων δραστηριοτήτων λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και πλεονεκτημάτων τους. Η Ευρωπαϊκή οδηγία ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία μετά από τέσσερα χρόνια με τον νόμο 4546/2018 (ΦΕΚ 101/Α/12-6-2018). Παραμένει όμως ανοικτό το ζήτημα της αλληλεπίδρασης των περιφερειακών και των ειδικών χωροταξικών, σε σχέση με την εφαρμογή του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού.
Για το βαθμό ρύπανσης του θαλάσσιου χώρου διαπιστώνεται ότι σε ένα δείγμα νερού ή υγρών αποβλήτων μπορούν να πραγματοποιηθούν 4 είδη αναλύσεων: Φυσικοχημικές αναλύσεις, Χημικές αναλύσεις, Μικροβιολογικές αναλύσεις και Οικοτοξικολογικές αναλύσεις. Η διαχείριση και επεξεργασία των αστικών λυμάτων γίνεται με την Οδηγία 91/271 της ΕΕ και έχει ενσωματωθεί στο περιβαλλοντικό δίκαιο της χώρας μας. Προβλέπει την κατασκευή και λειτουργία αποχετευτικών δικτύων και εγκαταστάσεων επεξεργασίας υγρών αποβλήτων σε πόλεις και οικισμούς, ανάλογα με τον πληθυσμό τους και τον τελικό αποδέκτη. Έμφαση δίνεται σε θέματα που σχετίζονται με την επαναχρησιμοποίηση των εκροών, τη διαχείριση της ιλύος, αλλά και την ενεργειακή αξιοποίησή της. Ενδείκνυται η ανάπτυξη ενός ειδικού λογισμικού πρόβλεψης και έγκαιρης ειδοποίησης για κινδύνους ρύπανσης του εδάφους με βαρέα μέταλλα, βέλτιστης δόσης θρεπτικών συστατικών και σωστής εφαρμογής λιπασμάτων, ανάλογα με την καλλιέργεια.
Η παρουσία των μικροπλαστικών απορριμμάτων (διαμέτρου <5mm) στους βιολογικούς καθαρισμούς και τη θάλασσα αποτελεί μια σύγχρονη σχετικά ανακάλυψη, με απροσδιόριστους ακόμα τους κινδύνους για τα έμβια όντα. Οι Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) απομακρύνουν μεν ένα μεγάλο ποσοστό μικροπλαστικών σωματιδίων, όμως επιτρέπουν τη διαφυγή μεγάλων ποσοτήτων μικροπλαστικών στους υδάτινους αποδέκτες. Απαραίτητη επομένως είναι η αποτροπή της απελευθέρωσης των μικροπλαστικών στα λύματα. Η εφαρμογή φυσικών συστημάτων για την επεξεργασία των υγρών αποβλήτων είναι κατάλληλη για μικρά χωριά και οικισμούς. Απαραίτητος είναι ο σωστός σχεδιασμός τους, οι κατάλληλες κλιματολογικές συνθήκες και η διαθεσιμότητα φθηνής γης. Σχετικά χρησιμοποιούνται διάφορα φυτά που είτε έχουν το ριζικό τους σύστημα στο έδαφος-πυθμένα του υγροβιότοπου ή επιπλέουν στηριζόμενα σε ένα δίκτυο υφασμένων ινών.
Τελικά διαπιστώνεται ότι οι σημερινές, θεσμικού χαρακτήρα ελλείψεις, η κάλυψη του συνόλου της χώρας με υποδομές διαχείρισης και η ανάπτυξη μηχανισμών ελέγχου και συμμόρφωσης, απαιτεί συνεχή διάλογο, διαρκή και σταθερή συνεργασία όλων των συναρμόδιων φορέων και ευρεία κοινωνική αποδοχή.”
Σ.Π.Ο.Α.Κ. «Ο ΑΡΙΩΝ»