‘Ηταν κάπου κοντά στα δεκατρία µου χρόνια, όταν ένα βιβλιαράκι πάχους δύο δακτύλων , µε εικονογραφηµένο το εµπροσθόφυλλο αφέθηκε απαλά στα χέρια µου ,µε την συµβουλή: «-∆ιάβασέ το, είσαι µεγάλη γυναίκα τώρα !»
Για την γιαγιά Μαριγούλα οι καλοί τρόποι ήταν το Α και το Ω στην ζωή του ανθρώπου Από τότε που θυµάµαι τον εαυτό µου να µιλά, το «ευχαριστώ» και το «παρακαλώ» ίσως να ‘ταν οι αµέσως επόµενες λέξεις του γνωστού τετράπτυχου «µαµά –µπαµπά –µάµ – νάνι» ! Το «κάκα» το φαγε η λογοκρισία του σαβουάγ βίβρ!
Το πώς καθόµαστε στο τραπέζι, πως διπλώνουµε την πετσέτα µας, µε ποιο χέρι κρατάµε το πιρούνι και µε ποιο το µαχαίρι, πως χαιρετάµε µεγαλύτερους σε ηλικία και πώς συνοµήλικους και το πώς συµµετέχουµε σε µια συνοµιλία µε ευγένεια και σεβασµό απέναντι στον άλλον, ήταν κανόνες που η γιαγιά µου µάθαινε σε καθηµερινή βάση και κατά τέτοιον τρόπο που γρήγορα γίνονταν βίωµα. Βέβαια πιστεύω, πως ποτέ δεν µου συγχώρεσε το γεγονός ό,τι αποκαλούσα την µαµά και τον µπαµπά «Πόπη» και «Γιάννη» αντίστοιχα, συνεχώς και µη κάνοντας εξαίρεση στην περίσταση ή τον χώρο ! Ακόµα την θυµάµαι να κάνει κατ’ ιδίαν παρατήρηση στην µητέρα µου:
«-Έµαθες τα παιδιά να σας φωνάζουν µε τ’ όνοµά σας! Πού το ‘χεις δεί αυτό; Θα γελά ο κόσµος!»
Εκεί, τα χαλούσαµε µε την γιαγιά… Αυτό το «τι θα πει ο κόσµος» έξαλλη µε έκανε πάντα!
«-Από αγάπη τους προσφωνώ µε τ’ όνοµά τους ! ∆εν είναι µόνο γονείς για µένα, είναι και φίλοι µου , δεν το καταλαβαίνεις ;» της έλεγα και της ξανάλεγα, αλλά για εκείνη οι κανόνες είχαν φτιαχτεί µόνο για να τους υπακούµε …τελεία και παύλα !
Τι δηλαδή; Έπρεπε να κάνω και γω αυτό που κορόϊδευα στους άλλους; Άλλη µέσα στους τέσσερις τοίχους του σπιτιού κι άλλη έξω στην κοινωνία; Οι καλοί τρόποι ευνοούν την υποκρισία; Για πολλούς ίσως ναι… Γι’ αυτούς τους διπρόσωπους… Γι’ αυτούς που ζούν για την εικόνα… Η ζωή όµως είναι αµείλικτη και φθάνουν στιγµές κυρίως θυµού, που ξεσκεπάζουν και τον πιο περίτεχνα καλυµµένο κάτω από καλούς τρόπους χαρακτήρα.
Το savoir vivre διδάσκει την ευγένεια, τον σεβασµό απέναντι στον άλλο, ανώτερο ή κατώτερό σου. Το να παραµερίζεις το «εγώ» σου και να συµπεριφέρεσαι ευγενώς είναι δύσκολη πραγµατικά άσκηση σε καιρούς που επιβιώνουν µόνο υπερφίαλα όντα. Το να έχεις ανατραφεί να αντιδράς µε ευγένεια σ’ όλες τις περιστάσεις της ζωής, αυτό είναι πράγµατι σαβουάγ βίβρ κι όχι οι ψεύτικες καληµέρες κι αγκαλιές ή τα άψογα art de la table δείπνα όπου οι µατιές των συνδαιτυµόνων αν ήταν µαχαίρια , θα σουν ψιλοκοµµένος γύρος στο πιάτο τους!
Το να υπολογίζεις το άτοµο που έχεις απέναντί σου ως ισότιµο κι ισάξιο και έτσι να του συµπεριφέρεσαι ,αυτό είναι ευγένεια ψυχής και τίποτε παραπάνω ή παρακάτω ! Έχουµε γεµίσει από αγενείς ανθρώπους που ισχυρίζονται πως είναι αυθεντικοί … Αν η µόνη αυθεντικότητά τους είναι η αγενής στάση … ας το ψάξουν λίγο παραπάνω !
Η επιθετικότητα, οι ύβρεις και η ύβρις αποξενώνουν … ουχί η αυθεντικότις ! Αληθινοί βεβαίως , µα κι ευγενείς δεν βλάπτει να είµαστε !
«-ΒΑΣΑΝΙΣΤΕ ΜΕ ! ΑΛΛΑ ΣΤΟΝ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟ ΣΑΣ ΠΑΡΑΚΑΛΩ !» όπως είπε και ο Μίκης Θεοδωράκης .
ΑΓΓΕΛΑ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ (Δημοσιεύτηκε στον “ΤΥΠΟ ΤΗΣ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ”, Πέμπτη 3/11/2016)