Τα μνημόνια που υπέγραψαν ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με τον επικεφαλής της κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης, Φαγιέζ αλ Σάρατζ, είναι άκυρα, επεσήμαναν κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, και ο στρατάρχης της Λιβύης, Χαλίφα Χαφτάρ.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, στην οποία καλύφθηκαν όλα τα θέματα για το ευρύτερο περιβάλλον ασφαλείας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, ο Λίβυος στρατάρχης τοποθετήθηκε ξεκάθαρα κατά των μνημονίων, τα οποία χαρακτήρισε άκυρα, και δεσμεύτηκε για την «οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με την Ελλάδα», όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές.
Παράλληλα, επεσήμανε ότι τα συμφωνηθέντα Ερντογάν – αλ Σάρατζ αντιβαίνουν στο διεθνές δίκαιος, καθώς, όπως τόνισε, έχουν υπογραφεί από κυβέρνηση που δεν έχει την νομιμοποίηση να το πράξει.
Ο πρωθυπουργός, με τη σειρά του, τόνισε την «ανάγκη εξεύρεσης πολιτικής λύσης στη λιβυκή κρίση» και παρότρυνε τον συνομιλητή του «να τηρήσει εποικοδομητική στάση στη Διάσκεψη του Βερολίνου».
Υπογράμμισε, δε, πως «η κατάπαυση του πυρός είναι το αναγκαίο πρώτο βήμα για την αποκατάσταση της ασφάλειας και την απομάκρυνση των μισθοφόρων, πράγμα που θα επιτρέψει την έναρξη της πολιτικής διαδικασίας επίλυσης».
Να σημειωθεί πως κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο κ. Χαφτάρ ενημέρωσε τον πρωθυπουργό για την κατάσταση στη χώρα του και για τις επιδιώξεις του ενόψει της Διάσκεψης του Βερολίνου, ενώ εκτίμησε ότι ο λιβυκός λαός θα πρέπει να αφεθεί να αποφασίσει για το μέλλον του μέσω μιας πανεθνικής συνέλευσης.
Κατά την προσέλευσή του στο κοινοβούλιο για τη συνάντηση, ο Χαφτάρ είχε: «Είμαστε φιλειρηνιστές. Ήρθαμε εδώ να συζητήσουμε για την ειρήνη».
Η συνάντηση Δένδια – Χαφτάρ
Το πρωί ο Χαφτάρ είχε τετ-α-τετ με τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, κατά το οποίο επιβεβαιώθηκε η κοινή στάση έναντι στα μνημόνια Ερντογάν – αλ Σάρατζ, ενώ ο στρατάρχης δήλωσε ότι θα θέσει το ζήτημα ψηλά στην ατζέντα του στη Διάσκεψη στο Βερολίνο.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, στη συζήτηση με τον επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, ο Χαφτάρ χαρακτήρισε σημαντικό το θέμα των μνημονίων όσον αφορά στην ασφάλεια της περιοχής και δεσμεύτηκε να το θέσει στη Διάσκεψη – κατά προτεραιότητα.
Η ελληνική πλευρά, παρότι εμφανίζεται ενοχλημένη από τη μη συμπερίληψή της στις χώρες που θα λάβουν μέρος στη Διάσκεψη – αυτό εξέφρασε, εξάλλου, και ο πρωθυπουργός στην τηλεφωνική επικοινωνία του με την καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ – θεωρεί πως δεν τίθεται ζήτημα μη αμφισβήτησης του μνημονίου, λόγω της δεσμευτικής απόφασης που έχει λάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Συγκεκριμένα, η Ένωση έχει τονίσει ότι δεν έχει υπάρχει νομιμοποίηση των μνημονίων.
Η Διάσκεψη του Βερολίνου δεν έχει σχέση με τα όργανα της ΕΕ, είναι μια ξεχωριστή πρωτοβουλία. Άλλωστε, το μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης, όπως είχε ξεκαθαρίσει το Βερολίνο δεν είναι μέρος της ατζέντας της Διάσκεψης.
Υπό αυτό το πρίσμα το βέτο που ανακοίνωσε ότι θα θέσει ο πρωθυπουργός στην ΕΕ αν δεν ακυρωθεί το μνημόνιο έχει νόημα μόνο αν δούμε τις ευρωπαϊκές χώρες να αλλάζουν θέση στο Βερολίνο, σε σχέση με την ειλημμένη απόφαση της Ένωσης.
Η επίσκεψη Χαφτάρ, που προετοιμαζόταν πριν ακόμη το ταξίδι του κ. Νίκου Δένδια στο Μαρόκο, βάζει την Ελλάδα στο παιχνίδι της Διάσκεψης, έστω και δια της τεθλασμένης, σε επίπεδο συμβολισμών.
Σε δηλώσεις του, μετά το πέρας της συνάντησης, ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι η ελληνική πλευρά ενθάρρυνε τον στρατάρχη Χαφτάρ να «συμμετάσχει εποικοδομητικά στην διάσκεψη του Βερολίνου για την κατάπαυση του πυρός και την αποκατάσταση της ασφάλειας στην Λιβύη, την απομάκρυνση των μισθοφόρων, την αναγνώριση της ακυρότητας των παράνομων μνημονίων ανάμεσα στην Τουρκία και στην κυβέρνηση της Τρίπολης».
Όπως είπε ο κ. Δένδιας ο στρατάρχης Χαφτάρ «συμφώνησε σε όλες τις ελληνικές παρατηρήσεις».
Ο ίδιος συμπλήρωσε πως η Ελλάδα είναι έτοιμη να βοηθήσει στην επόμενη μέρα, είτε με τη συμμετοχή στις δυνάμεις που χρειάζονται για να υπάρξει η ανακωχή στη Λιβύη, είτε με συμμετοχή ελληνικών δυνάμεων στην ευρωπαϊκή επιχείρηση επιβολής του εμπάργκο των όπλων και μεταφοράς μισθοφόρων στη χώρα.
Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι η παραπάνω θέση του υπουργού αφορά στην εξέταση της πιθανότητας να στείλει η Ελλάδα παρατηρητές στη Λιβύη, εφόσον συμφωνηθεί η ανακωχή.
Αναφορικά με τη Διάσκεψη του Βερολίνου, ο κ. Δένδιας είπε ότι η Ελλάδα δεν συμμετέχει, αλλά η ελληνική πλευρά πιστεύει ότι οι παρούσες συνθήκες είναι αυτές που θα οδηγούσαν στο να θεωρηθεί από την οικοδέσποινα Γερμανία η συμμετοχή της Ελλάδας σαν κάτι το θετικό.
Η Ελλάδα περιμένει από τη Γερμανία, συμπλήρωσε ο κ. Δένδιας, να αποτελέσει τον «θεματοφύλακα της ευρωπαϊκής θέσης για τα θέματα της Λιβύης. Η Ευρώπη έχει σαφή θέση, η οποία εκφράστηκε στο τελευταίο ευρωπαϊκό συμβούλιο και εκείνη η ευρωπαϊκή θέση αναγνωρίζει την ακυρότητα και την ανυπαρξία των μνημονίων που υπεγράφησαν μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης της Τρίπολης. Περιμένουμε λοιπόν σαν ευρωπαίοι από τη Γερμανία να εκφράσει και να επιβάλει την ευρωπαϊκή θέση στη διαδικασία του Βερολίνου. Το ίδιο περιμένω και από τις άλλες χώρες, μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συμμετέχουν σε αυτή τη διαδικασία»
cnn.gr