Το12ο κατά σειρά Διεθνές Συνέδριο Καρδιαγγειακής Ιατρικής CARDIO ATHENA 2016 πραγματοποιείται στην Αθήνα, στο ξενοδοχείο ROYAL OLYMPIC, στις 18 και 19 Μαρτίου 2016 και διοργανώνεται από την Α’ Καρδιολογική Κλινική και το Ομώνυμο Εργαστήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών και το Ίδρυμα Καρδιαγγειακής Έρευνας και Επιμόρφωσης «ΚΑΡ∆ΙΑ», υπό την αιγίδα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας. Κατά τη διάρκειά του θα αναπτυχθούν τα παρακάτω θέματα:
Αρρυθμίες
Οι εμφυτεύσιμοι βηματοδότες είναι συσκευές που εμφυτεύονται με ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους και μπορούν να αποκαταστήσουν το φυσιολογικό ρυθμό σε περιπτώσεις βραδυκαρδίας και ανεπάρκειας του αυτόχθονα καρδιακού ρυθμού. Ο καθηγητής κ. Τούσουλης και Διευθυντής της Α’ Καρδιολογικής Κλινικής και του Ομώνυμου Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου Αθηνών δήλωσε: «Tα τελευταία χρόνια με την αύξηση των εμφυτεύσιμων βηματοδοτικών συστημάτων έγινε κατανοητό ότι ένας μεγάλος αριθμός επιπλοκών και προβλημάτων προέρχεται από τα βηματοδοτικά ηλεκτρόδια. H ανάπτυξη της τεχνολογίας και των υλικών επέτρεψε τη δημιουργία βηματοδοτών ελάχιστου μεγέθους που μπορούν να εμφυτευτούν απευθείας στην καρδιά χωρίς τη μεσολάβηση βηματοδοτικών ηλεκτροδίων. Μάλιστα οι πρώτες μελέτες «the Micra Transcatheter Pacing Study» και η «LEADLESS II» έδειξαν ότι οι συσκευές αυτές μπορούν να εμφυτευτούν με ασφάλεια και να βηματοδοτούν αξιόπιστα κατ’ αντιστοιχία των κλασικών βηματοδοτικών συστημάτων. Ένα τέτοιο βηματοδοτικό σύστημα εμφυτεύτηκε πρόσφατα και στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών από την Α’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική. Στο μέλλον η εξέλιξη των υλικών και η περαιτέρω εμπειρία στο πεδίο αυτό αναμένεται να αποσαφηνίσουν αν τα συστήματα αυτά θα επικρατήσουν έναντι των κλασικών βηματοδοτικών συστημάτων.»
Αντίστοιχες δε εξελίξεις υπάρχουν και στον τομέα των απινιδωτικών συστημάτων. Έτσι, αυξανόμενο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα τελευταία χρόνια τα υποδόρια τοποθετούμενα απινιδωτικά συστήματα έναντι των διαφλεβίως τοποθετούμενων. Ο καθηγητής κ. Τούσουλης σχολίασε: «Έχει φανεί ότι τα συστήματα αυτά σε ειδικές περιπτώσεις ασθενών, ειδικά σε νεαρότερες ηλικίες, που δεν μπορούν να τοποθετήσουν διαφλέβια απινιδωτικά συστήματα μπορούν να επιτύχουν επιτυχή ανάταξη σε περίπτωση κακοήθων κοιλιακών αρρυθμιών αντίστοιχη με αυτή των διαφλέβιων συστημάτων.»
Υπέρταση
Τα αποτελέσματα της μελέτης SPRINT που είναι το πιο πολυσυζητημένο θέμα στο χώρο της αρτηριακής υπέρτασης θα συζητηθούν στο συνέδριο του Cardioathena. Συγκεκριμένα, ο καθηγητής κ. Τούσουλης δήλωσε: «Η κλινική αυτή μελέτη, η οποία τυχαιοποίησε 9.361 άτομα με υπέρταση άνω των 50 ετών χωρίς σακχαρώδη διαβήτη, σε αντιυπερτασική αγωγή με θεραπευτικό στόχο είτε τα 140 mmHg (συνήθης αγωγή) είτε τα 120 mmHg (εντατική αγωγή), έδειξε μείωση του πρωτεύοντος καταληκτικού σημείου (έμφραγμα ή άλλο οξύ στεφανιαίο σύνδρομο, εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιακή ανεπάρκεια, θάνατος από καρδιαγγειακά αίτια) κατά 25% μετά από παρακολούθηση για πάνω από 3 έτη. Αξιοσημείωτο είναι ότι στο σκέλος της εντατικής αγωγής μειωμένη ήταν και η συνολική θνησιμότητα κατά 27%. Στην ομάδα της εντατικής αγωγής σημειώθηκαν αυξημένα ποσοστά υπότασης, συγκοπής (αλλά όχι τραυματισμών από πτώσεις), ηλεκτρολυτικών διαταραχών και οξείας νεφρικής βλάβης. Τα αποτελέσματα αυτά σαφώς θέτουν νέα ζητήματα ως προς τους στόχους της αντιυπερτασικής αγωγής στην κλινική πράξη. Τα αποτελέσματα της SPRINT, αν και είναι πολύ πιθανό να οδηγήσουν σε προσαρμογή των σχετικών κατευθυντήριων οδηγιών, δεν αφορούν αδιακρίτως το σύνολο των ασθενών με υπέρταση, ενώ σε κάθε θεραπευτική απόφαση καλό θα είναι να εξηγείται στον ασθενή η σχέση μεταξύ του αναμενόμενου οφέλους και των συνεπαγόμενων ανεπιθύμητων συμβαμάτων.»
Δυσλιπιδαιμία
Επίσης, θα συζητηθούν τα αποτελέσματα των μεγάλων τυχαιοποιημένων μελετών στους αναστολείς PCSK9. Συγκεκριμένα, ο αναπληρωτής καθηγητής κ. Βλαχόπουλος δήλωσε : «Η PCSK9 είναι μία πρωτεΐνη που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο μεταβολισμό των λιποπρωτεϊνών αφού έχει την ικανότητα να δεσμεύει και να επιταχύνει το μεταβολισμό των LDL υποδοχέων, με αποτέλεσμα την αύξηση των επιπέδων της LDL χοληστερόλης. Η χορήγηση μονοκλωνικών αντισωμάτων που δεσμεύουν την PCSK9 σε ασθενείς υπό αγωγή με στατίνες (με ή χωρίς ezetimibe) έχει ως αποτέλεσμα την επιπρόσθετη μείωση της LDL χοληστερόλης κατά 50-60% και την επίτευξη των στόχων της υπολιπιδαιμικής αγωγής στη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών υψηλού κινδύνου. Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το γεγονός ότι δύο μελέτες που δημοσιεύθηκαν πρόσφατα (μελέτες ODYSSEY LONG TERM και OSLER) έδειξαν ότι η χορήγηση και των δύο φαρμάκων, πέρα από την ασφαλή μείωση της LDL χοληστερόλης, είχε ως αποτέλεσμα και σημαντική (>50%) μείωση των καρδιαγγειακών συμβαμάτων (διάρκεια αγωγής ≈ 1 έτος). Ωστόσο, οι μελέτες αυτές δεν είχαν σχεδιαστεί για να αξιολογήσουν την επίδραση των φαρμάκων στα καρδιαγγειακά συμβάματα, ενώ ο αριθμός των συμβαμάτων που καταγράφηκε κατά τη διάρκεια της αγωγής ήταν μικρός. Μελέτες που βρίσκονται σε εξέλιξη θα απαντήσουν στο ερώτημα εάν η μείωση της LDL χοληστερόλης μέσω της αναστολής της PCSK9 οδηγεί και σε ανάλογη μείωση των καρδιαγγειακών συμβαμάτων.»
Καρδιακή απεικόνιση
Πέρα από την εφαρμογή νέων τεχνολογιών όπως η αξονική στεφανιογραφία και η απεικόνιση της καρδιάς με μαγνητικό συντονισμό εντυπωσιακή εξέλιξη έχουν να επιδείξουν και οι συσκευές υπερήχων. Ο καθηγητής κ. Τούσουλης δήλωσε: «Η Α’ πανεπιστημιακή καρδιολογική κλινική έχει εξοπλιστεί με τις πλέον σύγχρονες συσκευές υπερήχων που μπορούν εύκολα και αναπαραγώγιμα με τη βοήθεια ειδικών λογισμικών να απεικονίσουν τρισδιάστατα την καρδιά σε πραγματικό χρόνο, να υπολογίσουν με αξιοπιστία τον όγκο της αριστεράς κοιλίας και τη μάζα αυτής, καθώς και το κλάσμα εξώθησης αυτής. Η αξιοπιστία δε αυτών των μεθόδων ξεπερνάει συχνά αυτή του μαγνητικού συντονισμού παρέχοντας ένα πολύτιμο, φθηνό και εύκολο στη χρήση εργαλείο για την αξιολόγηση μια πλειάδας παθήσεων όπως η μυοκαρδίτιδα, η καρδιακή ανεπάρκεια, η καρδιοτοξικότητα από χημειοθεραπευτικά και οι βαλβιδοπάθειες. Τέλος η ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών όπως η παρακολούθηση των «στοιχείων»- ιχνών του μυοκαρδίου μπορεί να αποδώσει αξιόπιστες πληροφορίες για τη συστολική και διαστολική λειτουργία της αριστεράς κοιλίας».