Την εικόνα του απόλυτου διχασμού παρουσιάζει η κοινωνία των Σκοπίων ενόψει του άκρως κρίσιμου και σημαντικού δημοψηφίσματος που θα διεξαχθεί, προκειμένου ο λαός να «επικυρώσει» ή όχι τη Συμφωνία των Πρεσπών για την αλλαγή του ονόματος και του Συντάγματος. Το παραπάνω συμπέρασμα επιβεβαιώνεται μετά την παρουσίαση δημοσκόπησης, η οποία όχι μόνο αναδεικνύει τον διχασμό, αλλά προχωρά ένα βήμα παραπάνω, αφού το «όχι» στη Συμφωνία προηγείται με 8 και πλέον ποσοστιαίες μονάδες του «ναι», με ποσοστό 54,1% έναντι 45,9% που στηρίζουν τη συμφωνία που υπέγραψε ο Σκοπιανός πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ, με τον Έλληνα ομόλογό του, Αλέξη Τσίπρα.
Το ερώτημα που θα τεθεί, όπως το περιέγραψε ο ίδιος ο Ζόραν Ζάεφ στη συνάντηση που είχε με τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων, θα είναι πάνω-κάτω το εξής: «Είστε υπέρ της ένταξης στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ με την υποστήριξη της συμφωνίας μεταξύ της Δημοκρατίας της Μακεδονίας και της Ελληνικής Δημοκρατίας;».
Πρόκειται για ένα ερώτημα που θέτει δύο ζητήματα. Από τη μία την ένταξη στους δύο μεγάλους θεσμούς και από την άλλη την «επικύρωση» της Συμφωνίας των Πρεσπών, έστω και αν ο Σκοπιανός πρωθυπουργός αποφεύγει να χρησιμοποιήσει την ονομασία που συμφωνήθηκε με την ελληνική πλευρά, ήτοι το Βόρεια Μακεδονία. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, υπάρχει σαφής αναφορά στη Συμφωνία, άρα και σε όσα έχουν γραφτεί επισήμως στα επίσημα έγγραφα.
Το ακόμη πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι το «ναι» στηρίζουν οι αλβανόφωνοι Σκοπιανοί, σε αντίθεση με τους σλαβόφωνους, οι οποίοι ψηφίζουν σε υψηλά ποσοστά «όχι». Η δημοσκόπηση έγινε την προηγούμενη εβδομάδα, πριν γίνει γνωστό το προσχέδιο της διατύπωσης του ερωτήματος, από την εταιρεία MRCETE Vision για λογαριασμό της ιστοσελίδας mkd.mk.
Από την έρευνα που έγινε από τις 9 έως τις 15 Ιουλίου, τηλεφωνικά, σε 1.200 άτομα προέκυψε ότι το 54,1% των πολιτών δεν υποστηρίζουν τη συμφωνία για την αλλαγή του ονόματος της ΠΓΔΜ. Αντίθετα, υπέρ τάσσεται το 45,9%.
Στο ερώτημα αν συμφωνούν ή όχι με τη συμφωνία των Πρεσπών που προβλέπει την αλλαγή του συνταγματικού ονόματος της ΠΓΔΜ, το 74,5% των Σκοπιανών απαντά αρνητικά και μόλις το 25,5% θετικά. Οι Αλβανοί που συμμετείχαν στην έρευνα (το 25% από τους 1.200 ερωτηθέντες) θεωρούν ότι η συμφωνία των Πρεσπών είναι καλή σε ποσοστό 94,7%.
Στο ερώτημα για το αν θέλουν να γίνει η χώρα τους μέλος του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. με νέο όνομα, το 52,1% δηλώνει «όχι» και το 47,9% «ναι». Και στο συγκεκριμένο σημείο οι Σκοπιανοί απαντούν αρνητικά σε ποσοστό 71,7% και 28,3% θετικά, ενώ το 94,7% των Αλβανών είναι υπέρ της ένταξης σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε. με άλλο όμως όνομα. Στο ίδιο ερώτημα, άλλες εθνικότητες απαντούν αρνητικά σε ποσοστό 55,5% και θετικά σε ποσοστό 44,5%.
Το 49,6% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι η ένταξη της ΠΓΔΜ σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε. θα φέρει ένα καλύτερο μέλλον για τη χώρα τους, ενώ το 41,5% πιστεύει το αντίθετο. Το 8,9% επέλεξε το «δεν ξέρω / δεν απαντώ». Από τους Σκοπιανούς που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση, το 56,4% δεν πιστεύει ότι η ένταξη σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε. θα φέρει αλλαγή προς το καλύτερο. Το αντίθετο θεωρεί το 34%.
Μεταξύ των Αλβανών ερωτηθέντων, το 85,8%, πιστεύει ότι ΝΑΤΟ και Ε.Ε. θα φέρουν ένα καλύτερο «αύριο» στην ΠΓΔΜ. Αντίθετη άποψη έχει μόλις το 6,6% των Αλβανών ερωτηθέντων. Μεταξύ των άλλων εθνικοτήτων της ΠΓΔΜ, το 57,8% θεωρεί ότι η ένταξη θα φέρει καλύτερες μέρες, σε αντίθεση με το 34,4%.
Όσον φορά στο αν θα συμμετάσχουν στο δημοψήφισμα, το 27,5% φαίνεται πως επιλέγει την αποχή. Το 47,8% θα συμμετάσχει και ένα ποσοστό άνω του 24% δεν έχουν αποφασίσει ακόμα. Μοιρασμένοι για το αν θα συμμετάσχουν στο δημοψήφισμα είναι οι Σκοπιανοί. Το 41,9% δηλώνει ότι θα ψηφίσει, το 35,8% ότι θα απέχει και το 22,2% είναι αναποφάσιστο. Οι Αλβανοί της ΠΓΔΜ αντίθετα απαντούν πως θα συμμετάσχουν σε ποσοστό 61% και πως θα μποϊκοτάρουν σε ποσοστό 31,8%.
Στο σύνολο των ερωτηθέντων, το 44,6% πιστεύει ότι αν η ΠΓΔΜ αλλάξει το συνταγματικό της όνομα, θα γίνει δεκτή στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ. Το αντίθετο πιστεύει το 43,1%, ενώ «δεν ξέρω» απάντησε το 12,3%.
Οι Σκοπιανοί που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση, απάντησαν σε ποσοστό 53,9% ότι δεν πιστεύουν πως η συνταγματική αλλαγή θα ανοίξει την πόρτα της ένταξης σε Ευρωπαϊκή Ένωση και ΝΑΤΟ. Αντίθετη άποψη διατύπωσε το 32,9%.
Και εδώ οι Αλβανοί έχουν αντίθετη άποψη. Το 72,8% πιστεύει ότι η αλλαγή του ονόματος θα φέρει ένταξη σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε., ενώ το 17,5% δεν πιστεύει κάτι τέτοιο.
