Μείωση των αγροτών, εργατών γης, αλλά και του αγροτικού εισοδήματος, μεταξύ 2017 και 2030, προβλέπει η ΕΕ. Η έκθεση προοπτικών για τις γεωργικές αγορές της ΕΕ, που δημοσιεύτηκε στις 18/12/2018, δείχνει συρρίκνωση του αγροτικού εργατικού δυναμικού κατά 3,2% κατά μέσο όρο κάθε χρόνο. Παράλληλα, η αύξηση του κόστους για αγορά εισροών, όπως τα λιπάσματα, η ενέργεια και οι ζωοτροφές, προβλέπεται να είναι 2,5% κάθε χρόνο και να φτάσει το 30% έως το 2030, και έτσι πρόκειται να συμπιέσει περαιτέρω το αγροτικό εισόδημα. agrotypos.gr, 20/12/2018
Ήδη τα τελευταία 10 χρόνια οι απολεσθείσες θέσεις εργασίας στον αγροτικό τομέα υπολογίζονται σε 1.000.000 (ΓΠΑ, Μαντζιάρης-Καρανικόλας, Μονεμβάσια, Αγρότης της Χρονιάς, αναφορά στις 20/1/2019).
Το μεγαλύτερο μέρος των αγροτών της ΕΕ υπέστη απώλειες στο εισόδημά του για το 2018 σε σχέση με το 2017 που εκτιμάται στο 3%. Οι Έλληνες αγρότες, είδαν το εισόδημά τους να μειώνεται κατά 4,9% το 2018 σε σχέση με το 2017. Eurostat. agro247.gr, 27/12/2018.
Οι χαμηλότερες αποδοχές εμφανίζονται στον κλάδο της γεωργίας (607€), μετά οι δραστηριότητες που σχετίζονται με τον τουρισμό (668€) και οι διοικητικές και υποστηρικτικές δραστηριότητες (674€). Οι υψηλότερες μηνιαίες αποδοχές είναι στην ηλεκτρική ενέργεια (1.237€), οι τράπεζες-ασφάλειες (1.151€) και μετά η δημόσια διοίκηση & άμυνα (1.101€). ΙΝΕ ΓΣΕΕ. eleftherostypos.gr, 25/10/2018
Και απώλειες 4,9% το αγροτικό εισόδημα το 2018 (σε σχέση με το 2017), και χαμηλές συνολικές αποδοχές (607€/μήνα), και αύξηση εξόδων 2,5% κάθε χρόνο μέχρι το 2030, σε περιβάλλον αύξησης της ζήτησης αγροδιατροφικών προϊόντων, «φωνάζει» ότι ο πρωτογενής τομέας (γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία, δασοκομία) έχει μέλλον.
Αν θα έχουν μέλλον και οι αγρότες εξαρτάται ξεκάθαρα μόνο από τους ίδιους, και ειδικότερα από το αν μπορέσουν αν οργανωθούν και διαφυλάξουν για τους αγρότες τμήμα του πλούτου που παράγουν, στο σημείο παραγωγής του, ή αν θα αφεθούν να τους «ληστεύουν» οι μεταπράτες αστοί.
«Στον βράχο που είναι ριγμένος μέσα στην θάλασσα», και ονομάζουμε Ελλάδα, δεν υπάρχουν μεγάλες εκτάσεις για μαζική παραγωγή μεγέθους κλίμακος. Μικρές καλλιέργειες και μικρές οικογενειακές εκτροφές, δένουν αρμονικά και ισόρροπα, και έχουν μέλλον.
Η Ελλάδα δεν μπορεί, γενικά, να έχει γεωργία των μεγάλων αποδόσεων, της μεγάλης ποσότητας, του χαμηλού κόστους και των χαμηλών ανταγωνιστικών τιμών. Η Ελλάδα πρέπει να έχει πρωτογενή τομέα της ποιότητας, με μεγαλύτερο κόστος αλλά και με πολύ καλύτερες τιμές, και να προσθέσει υπεραξία στα αγροτικά προϊόντα με βάση την τοπική γαστρονομία (Παγκόσμια αναγνωρισμένη Μεσογειακή Διατροφή …)
Άλλωστε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας είναι η τεράστια βιοποικιλότητά της (3η παγκοσμίως με 1470 ενδημικά αυτόχθονα φυτά. Η Βουλγαρία δίπλα έχει 124 και η Αλβανία μόνο 25), τα μικροκλίματα (το 75% είναι πάνω από 600μέτρα υψόμετρο, με 15.600 χλμ ακτογραμμής … που προσδίδουν στα αγροτικά μας προϊόντα και τα τουριστικά ιδαίτερα χαρακτηριστικά) και είναι ο 2ος ζωντανός πολιτισμός παγκοσμίως.
Σε εποχές ραγδαίων αλλαγών η «προσαρμογή» είναι το κύριο και αναγκαίο χαρακτηριστικό, για την επιβίωση. Και η προσαρμογή γίνεται αποτελεσματικότερη με μικρές ευέλικτες μονάδες παραγωγής. Οι τεράστιοι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν μόλις άλλαξε το περιβάλλον τους, διότι δεν μπορούσαν να προσαρμοσθούν. Ο κόσμος όλος σήμερα βρίσκεται σε περίοδο ραγδαίων αλλαγών και μεταβολών και οι μονάδες που θα επιβιώσουν θα είναι οι μικρές ευέλικτες και προσαρμόσιμες.
Το να επεξεργάζονται κάποιοι ανεγκέφαλοι σενάρια απομάκρυνσης των μικρών αιγοπροβατοτρόφων με σχέδιο χρηματοδοτικού προγράμματος που θα επιδοτεί αιγοπροβατοτρόφους για να εγκαταλείψουν το επάγγελμα είναι εγκληματικό.
Διαβάζουμε στο Agronews (Γ. Πανάγος, 4-1-2019) «Γενναίο κοινοτικό πρόγραμμα, µε αυξημένες πριμοδοτήσεις για την ομαλή έξοδο από το επάγγελμα των παραδοσιακών αιγοπροβατοτρόφων, επεξεργάζονται, σύμφωνα µε αποκλειστικές πληροφορίες της Agrenda, οι Βρυξέλλες. Το θέμα εξετάζεται ενδελεχώς σε τεχνοκρατικό επίπεδο, δεν έχει φθάσει ακόμα στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και θα περιληφθεί, όπως όλα δείχνουν, στο πακέτο µέτρων της νέας ΚΓΠ-CAP 2021-2027. Τo ρεπορτάζ της Agrenda κλήθηκε να σχολιάσει ο αρμόδιος Γεν. Γραμ. Αγροτικής Πολιτικής & Κοινοτικών Πόρων, Χαράλαμπος Κασίμης, ο οποίος δήλωσε προσεκτικά ότι «τέτοιο θέμα δεν έχει προς το παρόν απασχολήσει κανένα από τα προηγούμενα Συμβούλια Υπουργών Γεωργίας», τονίζοντας μάλιστα ότι ο ίδιος δεν έχει λείψει σε κανένα από αυτά. Αντίθετα, οι συζητήσεις στα τεχνικά κλιμάκια, φαίνεται πως έχουν διαρρεύσει στα lobby της γαλακτοβιομηχανίας, απ’ όπου και «διακινείται» συστηματικά το τελευταίο διάστημα η πληροφορία. Το ποιος άνοιξε αυτή τη συζήτηση και ποιος έχει συμφέροντα από µια τέτοια εξέλιξη, ίσως πρέπει τελικά να προβληματίσει τους ιθύνοντες». Τελικά ποιοι είναι οι ιθύνοντες? …
Η κα Oλυμπία Τελιγιορίδου, Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων δήλωσε: «Θέλουμε τους κτηνοτρόφους να συνεχίσουν το επάγγελμά τους». Τα σενάρια που έχουν σχέση με δήθεν πριμ στους αιγοπροβατοτρόφους για έξοδο από το επάγγελμα δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Καμία σκέψη και καμία συζήτηση δεν υπάρχει ούτε σε επίπεδο της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΑΑΤ ούτε σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ στηρίζει την προσπάθεια των αιγοπροβατοτρόφων και είναι αποφασισμένη να χτυπήσει την αισχροκέρδεια εναντίον τους, όπως αυτή προκύπτει από την μείωση της τιμής του γάλακτος και τις ελληνοποιήσεις. minagric.gr, 8/1/2019.
Η μεγαλύτερη οργανωμένη (?) «επίθεση» ενάντια στους νέους αγρότες, που είναι το, «εν δυνάμει», μέλλον του αγροτικού κόσμου και του αγροτικού τομέα, έγινε από την Κυβέρνηση του 2019-2010 (τότε Υπουργός Αγρ. Ανάπτυξης η κα Μπατζελή), που πλέον αναγνωρίζουν όλοι. Ότι δηλαδή οι τότε ενταχθέντες στο πρόγραμμα «Νέων Γεωργών» έχουν υποστεί τις μεγαλύτερες αδικίες. Όταν τότε, πριν να γίνει το «κακό», το έλεγαν οι υπεύθυνες ηγεσίες και αγωνίζονταν για την αποτροπή, ή έστω την μείωση των κακών συνεπειών της τότε προκήρυξης, είχαν επισύρει την μήνιν της τότε πολιτικής ηγεσίας, αλλά και γενικότερα των αστών πολιτικών.
Ακόμα και σήμερα, τα λεγόμενα «ιστορικά δικαιώματα» (δικαιώματα στην καταστροφή της αγροτικής παραγωγής …) αποτελούν την χειρότερη μορφή δουλείας του μέλλοντος του αγροτικού κόσμου, και πηγή πολλών δυσμενών στρεβλώσεων στον αγροτικό τομέα. «…οι μεγαλύτερες γενιές συνεχίζουν και ζούνε πεισματικά εις βάρος των νεώτερων γενεών, ναρκοθετώντας διαρκώς το άμεσο μέλλον, οξύνοντας το δημογραφικό και εξαναγκάζοντας είτε στη μετανάστευση, είτε στην παραμονή σε μία χώρα χωρίς μέλλον». Στέφανος Μάνος, Athens Voice (Pantelis Savvidis II, facebook, 6/1/2019)
Το πιθανόν καλύτερο μέλλον θα έπρεπε να βρίσκεται στους Νέους Αγρότες, και στις οργανώσεις των αγροτών. Όχι βέβαια στις ψευδεπίγραφες οργανώσεις νέων αγροτών, χωρίς καταστατικές διαδικασίες, χωρίς εκλογικές διαδικασίες, χωρίς να εκπροσωπούν τίποτε περισσότερο, παρά τον εγωισμό τους, και την θρασύτητα τους, κρυπτόμενοι πίσω από την αδιαφορία των άλλων ή την ιδιοτέλεια πολιτικών σχηματισμών.
Δημήτρης Μιχαηλίδης