Εξοδο με όρια ηλικίας κάτω των 62 ετών προβλέπουν 8 διατάξεις για όσους έχουν ένσημα μόνο στο ΙΚΑ ή και με διαδοχική ασφάλιση, κυρίως μεταξύ ΙΚΑ και ΟΑΕΕ.
του Κώστα Κατίκου
Οι ασφαλισμένοι πριν από το 1992 κατοχυρώνουν την ηλικία συνταξιοδότησης ανάλογα με το χρόνο ασφάλισης που είχαν ως το 2012 ή μπορούν να τον συμπληρώσουν με εξαγορά χρόνου ασφάλισης
Οι 8 διατάξεις για σύνταξη από το ΙΚΑ πριν τα 62 και τα 67 αφορούν στις εξής κατηγορίες ασφαλισμένων:
1. Ανδρες και γυναίκες με 10.800 ως 11.100 ημέρες ασφάλισης. Από το συνολικό χρόνο θα πρέπει να έχουν τις 10.500 ημέρες ως το 2012. Οι ηλικίες που κατοχυρώνουν είναι 58 και 59. Ασφαλισμένος με 10.500 ένσημα το 2012 (εκ των οποίων μέχρι 1.500 αναγνωρίζονται με πλασματικούς χρόνους, παιδιών, στρατού, σπουδών, ανεργίας, κ.ά.) κατοχυρώνει την ηλικία των 59. Αν τα κλείνει το 2020, θα πάρει σύνταξη στα 61,3. Αν έχει τις 10.500 ημέρες στο 2011 (εκ των οποίων μέχρι 1.200 με εξαγορά πλασματικού χρόνου), κατοχυρώνει τα 58. Αν κλείνει τα 58 το 2018, φεύγει με πλήρη σύνταξη στα 60. Στην κατηγορία της 35ετίας ισχύουν τα όρια ηλικίας του πίνακα 1 του ν. 4336/2015 που αυξάνονται από τα 58 ή τα 59 το 2015 στα 62 το 2022.
2. Γυναίκες με 10.000 ημέρες ασφάλισης (33,3 έτη) ως το 2012 κατοχυρώνουν τις ηλικίες των 57, 58 και 58,6 ετών για πλήρη σύνταξη και 55, 56 και 56,6 ετών για μειωμένη. Για παράδειγμα, εργαζόμενη που έχει τις 10.000 ημέρες το 2011 ή έχει 8.800 και εξαγοράζει άλλες 1.200 για να φτάσει στα 10.000 ένσημα το 2011 μπορεί να πάρει πλήρη με το όριο που θα ισχύει όταν κλείσει τα 58. Αν το 58ο έτος το συμπληρώνει το 2018, θα συνταξιοδοτηθεί με πλήρη στα 62,6 μήνες. Στην κατηγορία ασφαλισμένων που δεν έχουν 35ετία ή 10.500 ένσημα, εφαρμόζονται τα όρια ηλικίας του πίνακα 2 του ν. 4336/2015 που προοδευτικά αυξάνονται στα 67 από 19/8/2015 ως το 2022.
3. Mητέρες με ανήλικο και 5.500 ημέρες ως το 2010 έχουν όριο 55 ετών για πλήρη σύνταξη και όσες το συμπληρώνουν από τις 19/8/2015, ως το 2019, αποχωρούν με τα νέα όρια ηλικίας που είναι από 56,6 ετών ως 62,6 ετών. Για τη μειωμένη σύνταξη θα πρέπει να έχουν κλείσει το 50ό έτος μέχρι 18/8/2015. Αν κλείνουν τα 50 από 19/8/2015 και μετά, τότε το όριο ανεβαίνει στα 55, για το 2015, στα 56,9 για το 2016 στα 58,5 για το 2017, στα 60,2 για το 2018, στα 61,10 για το 2019 κα στα 62 εφόσον κλείνουν το 50ό έτος από το 2020 και μετά.
4. Μητέρες με ανήλικο και 5.500 ημέρες το 2011 έχουν όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη το 57ο έτος. Οσες το συμπληρώσουν από 19/8/2015 μέχρι 2018, αποχωρούν σε ηλικίες από 58,3 ως 62 ετών, ενώ για μειωμένη ισχύει το 52ο έτος ως αρχικό όριο ηλικίας. Αν το 52ο έτος συμπληρωθεί από 19/8/2015 μέχρι το 2019, τότε το όριο συνταξιοδότησης για μειωμένη ανεβαίνει κατ’ έτος στα 55 για το 2015, στα 56,9 το 2016, στα 58,5 το 2017, στα 60,2 το 2018, στα 61,10 το 2019 και στα 62 εφόσον κλείνουν το 52ο έτος από το 2020 και μετά.
5. Μητέρες με ανήλικο και 5.500 ημέρες το 2012 έχουν όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη το 60ό έτος. Οι περισσότερες ασφαλισμένες αυτής της κατηγορίας θα έχουν τα 60 μετά το 2022, που σημαίνει ότι η έξοδος με πλήρη σύνταξη είναι στα 67. Η μόνη εναλλακτική επιλογή είναι να πάρουν μειωμένη με το όριο που θα ισχύει όταν κλείσουν τα 55. Για παράδειγμα, ασφαλισμένη 55 ετών το 2017 θα πάρει μειωμένη στα 59,6 έτη, ενώ από το 2019 και μετά μειωμένη στα 62.
Εξοδος με «βαρέα» από το ΙΚΑ:
6. Ασφαλισμένοι που έχουν ως το 2014 τα 10.500 «ένσημα», εκ των οποίων τα 7.500 στα βαρέα, παίρνουν πλήρη σύνταξη από τα 55 ως 61,5 ετών ή αποχωρούν από 53 ως 59,5 ετών με μειωμένη σύνταξη. Αν ο χρόνος των 10.500 ημερών ή των 7.500 ημερών ασφάλισης στα βαρέα συμπληρωθεί από 1ης/1/2015 και μετά, τότε η πλήρης σύνταξη είναι στα 62 και η μειωμένη στα 60. Αναγνωρίζονται πλασματικοί χρόνοι για όσους έχουν ήδη τις 7.500 ημέρες στα βαρέα, μέχρι να συμπληρώσουν τις 10.500 ημέρες ασφάλισης.
7. Γυναίκες με 4.500 ένσημα και βαρέα αποχωρούν στα 55, 56 και 57, εφόσον είχαν έναρξη ασφάλισης μέχρι το 1992 και οι 4.500 ημέρες με 3.600 στα βαρέα συμπληρώθηκαν αντίστοιχα ως το 2010, το 2011 ή το 2012. Από το 2013 και μετά βγαίνουν στα 62.
Βγαίνουν από τα 55 οι μητέρες και με διαδοχική ασφάλιση
8. Μειώνονται κάτω από τα 62 και τα 67 τα όρια ηλικίας για σύνταξη με διαδοχική ασφάλιση και ξεμπλοκάρει η έκδοση άνω των 50.000 αιτήσεων που είχαν απορριφθεί από το 2013 και μετά.
Οι ασφαλισμένοι που είχαν απορριπτική απόφαση μπορούν τώρα να επανέλθουν με νέα αίτηση και να κριθούν με πολύ πιο ευνοϊκούς όρους.
Η διέξοδος για σύνταξη ανοίγει για μητέρες που έχουν ΙΚΑ και ΟΑΕΕ, αλλά και για όσους είχαν 35ετία ως το 2012 με ΙΚΑ και ΟΑΕΕ και περίμεναν να γίνουν 62 για να φύγει ο φάκελός τους από τον ΟΑΕΕ και να γυρίσει στο ΙΚΑ.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένη είχε 5.000 ένσημα στο ΙΚΑ ως το 2010 και στη συνέχεια 3.000 ένσημα στον ΟΑΕΕ (σύνολο 8.000) μέχρι το 2016 που ξαναπήγε στο ΙΚΑ. Με τα παλιά δεδομένα, θα έπαιρνε μειωμένη σύνταξη στα 62 από το ΙΚΑ ή θα περίμενε στα 67 για να πάρει πλήρη.
Με τη νέα εγκύκλιο θα βγει με τα όρια ηλικίας των μητέρων που είχαν 5.500 ημέρες ασφάλισης ως το 2010 με ανήλικο, ανεξάρτητα από το αν ήταν τότε στον ΟΑΕΕ. Αν η ασφαλισμένη έκλεισε τα 55 πριν από τον Αύγουστο του 2015, παίρνει άμεσα σύνταξη. Αν τα έκλεισε το 2017, θα βγει στα 58. Αν έμενε το παλιό καθεστώς, θα περίμενε στα 62 για τη μειωμένη και στα 67 για την πλήρη σύνταξη.
Τα κλειδιά για μειωμένη σύνταξη παλαιών και νέων ασφαλισμένων
Ανδρες και γυναίκες που είχαν έναρξη ασφάλισης είτε πριν είτε μετά την 1η/1/1993 και συμπληρώνουν 4.500 ή 5.000 ή 7.000 ή 8.000 ημέρες ασφάλισης, βγαίνουν στα 62 με μειωμένη σύνταξη και στα 67 με πλήρη. Στη μειωμένη χρειάζονται 100 ημέρες ασφάλισης κατ’ έτος στην τελευταία πενταετία, δηλαδή απ’ τα 57 ως τα 62 χρειάζονται απαραίτητα 100 ημέρες ασφάλισης κάθε χρόνο. Για τους μετά το 1993 ασφαλισμένους ζητούνται 750 ημέρες την τελευταία 5ετία για να πάρουν μειωμένη, αφού κλείσουν και το 62ο έτος.
Στο χρόνο ασφάλισης για τη μειωμένη σύνταξη που πρέπει να συμπληρώνεται τα τελευταία 5 έτη πριν από τη συνταξιοδότηση μετρούν το διάστημα ανεργίας και το διάστημα ασθένειας, εφόσον οι ασφαλισμένοι επιδοτήθηκαν από ΟΑΕΔ και ΙΚΑ για ανεργία ή και για ασθένεια.
Οι παγίδες στη μειωμένη για τις γυναίκες που έκλεισαν τα 55
Γυναίκες που έκλεισαν το 55ο έτος το 2011 και το 2012 παίρνουν μειωμένη με 4.500 ημέρες ασφάλισης από τα 56 και τα 57 και θα πρέπει να έχουν 100 ημέρες ανά έτος στην πενταετία που προηγείται της αίτησης. Αν όμως δεν συμπληρώνονται τα 100 συνεχόμενα ένσημα ανά έτος μια πενταετία πριν από το 57ο έτος, τότε η ασφαλισμένη μπορεί να μείνει ως και 10 χρόνια χωρίς σύνταξη και να την πάρει πλήρη όταν φτάσει στα 67. Για παράδειγμα, γυναίκα με ένσημα πριν από το 1993 (χωρίς ανήλικο) που είχε κλείσει τα 55 το 2012 και συμπλήρωσε τότε τα 4.500 ένσημα, αλλά της έλειπαν οι 100 ημέρες ασφάλισης για το 2010 και το 2009, θα πάρει μειωμένη εφόσον έχει τις 100 ημέρες ασφάλισης στα έτη 2011-2015.
Αν και πάλι λείπουν οι 100 ημέρες για το 2015 ή και το 2014, τότε θα πάρει μειωμένη αν έχει 100 ημέρες ανά έτος από το 2016 ως το 2020 που θα έχει ηλικία 63 ετών. Αν της λείπουν ένσημα το 2020, τότε θα αρχίσει να ξαναμετρά την 5ετία που θα της ζητήσουν να έχει 100 ημέρες ανά έτος, από το 2019 ως το 2023, που θα είναι πλέον 66 ετών και θα θέλει ένα χρόνο (67) για να πάρει πλήρη σύνταξη.
Η προϋπόθεση των 100 ημερών ασφάλισης ανά έτος είναι μεγάλη παγίδα και θα έπρεπε να καταργηθεί για μια 10ετία, γιατί κόβει συνταξιοδοτικά δικαιώματα.